Palladion nedir?

I. Palladion:  Yunan mitolojisinde Savaş Tanrıçası Athena Pallas’ın kalkan ve mızrak ile betimlenmiş kült niteliğindeki heykelleri.

Bu isim özellikle, Troia kentinin koruyucu tanrıçası olması nedeniyle, Athena’nm ahşaptan yapılmış heykeline verilmekteydi.

Antik Roma’da Palladium

II.  Palladion:

1. Yunan kültüründe Tanrıça Pallas'ın (Athena) heykeli. Özellikle Troia'da kentin koruyucusu olarak saklanan ahşaptan Arkaik Dönem heykeli için bu ad kullanılırdı.

Söylenceye göre Troia kenti kurulurken Zeus bu heykeli gökten aşağı atar. Odysseus ile Diomedes de Athena tapınağından bunu çalarak Troia'nın Akhaların eline geçmesini sağlar.

Yunanistan ve İtalya'da birçok kent Troia'dan gelmiş gerçek Palladion'un kendilerinde bulunduğunu ileri sürmüştür. Bunların başında ise Aineias'ın Troia'dan kaçırıp İtalya'ya getirdiği ve Roma'da Vesta tapınağında korunan heykel gelir.

Palladion Yunan sanatında çalışılmış, edebiyatta çok işlenmiş bir konudur.

Gökten düşüş öyküsü ise onun gerçekte bir baitylos (kutsal taş) olabileceğini göstermektedir.

2. Atina'da kaza ile ölüme sebebiyet verme davalarına bakan mahkeme. Üyeleri Palladion Tapmağı yargıçlarından oluşurdu.

düzenle

Palladion: Palladion, Pallas Athena'nın sihirli nitelikler taşıyan heykeline verilen addır. Troya şehrinin tarihine sıkı sıkıya bağlı olan bu heykelin Homeros destanlarında adı geçmez. Palladion daha sonraları ve özellikle Roma'nın kuruluş efsanelerinde rol oynar. Bu heykel arkaik sanatta örnekleri görülen bir ksoanon, yani tahtadan yapılmış ayakta bir kadın heykeli olsa gerek. Ne var ki İlyada'da söz konusu olan Athena tapmagındaki heykel oturmuş olarak canlandırılır: Hektor savaş alanından ayrılıp anası Hekabe'ye Athena'ya sunular sunmasını söylemek için şehre geldiğinde şöyle konuşur (İl. VI, 270 vd.): 
Ama sen, elinde sunularla topla yaşlıları, git doyumluk toplayan Athena'nm Tapmağına, Evindeki en güzel, en büyük örtü hangisiyse, hangi örtüye en çok değer veriyorsan al onu, ört güzel saçlı Athene 'nin dizlerine... 
Daha sonraki efsanelere göre, Palladion Troya şehrini koruyan, o var oldukça şehrin düşmesini, düşman eline geçmesini önleyen bir tabudur. Başta Roma olmak üzere birçok şehirler Palladion'a sahip olduklarını ileri sürmüşler, böylece Palladion adlı heykeller çoğaldıkça kaynaklarını anlatan efsaneler de çoğalmış ve giriftlesmistir. Bunları söyle özetleyebiliriz: Tanrıça Athena çocukken deniz tanrısı Triton'un yanında büyümüş (Tritogeneia adı bununla ilgili olabilir), Triton'un da Pallas adlı bir küçük kızı varmış, iki kız çocuk savaş oyunları oynarmış, ama günün birinde birbirlerine darılmışlar, Athena Pallas'ı dövmek üzereymiş ki Zeus kızı için telaşlanıp aigis kalkanını Pallas'ın önüne dikmiş, çocuk korku içinde donakalmış ve Athena'nın attığı kargıdan korunamayıp yaralanmış, düşmüş ve ölmüş. O sırada pişmanlık duyan Athena arkadaşına tıpatıp benzeyen bir heykel yapmış ve ona aigis kalkanını giydirmiş. Athena bu yapıtı Olympos'ta Zeus'un yanı başında dikmiş, bir tanrıymış gibi tapınılırmış ona. Palladion orada kalmış, ta ki günün birinde Zeus'un kovaladığı Elektra heykele sarılmış, tanrı da öfkelenerek heykeli alıp Troya bölgesinde Ate tepesi denilen yere atmış (Elektra 2, Ate). İlos o sırada kendi adını taşıyacak olan İlion (Troya) şehrini kurmaktaymış, böyle bir heykelin gökten düşmesi hayra yorulmuş, şehre getirilip Athena tapınağına yerleştirilmiş. Bu efsaneyi anlatan mitograflar Palladion'un üç karış boyunda olduğunu, sag elinde bir kargı, sol elinde de bir öreke ile bir iğ taşıdığını yazarlar. Başka efsanelere göre Palladion'u Dardanos Semendirek adasından getirmiş ve kaynatası Teukros'a armağan etmiş (Dardanos). Troyalıların bu kutsal yapıtın bir tıpkısını yaptıkları, çalınmasın diye asıl Palladion'u tapınağın mahzenine kapatıp, sahte heykeli dışarıya oturttukları da anlatılır. Bir efsaneye göre, Troyalıların kâhini Helenos Palladion heykeli şehirde kaldıkça, Troya'nın alınamayacağını bildirmiş, bu söze dayanarak da Odysseus'la Diomedes gece gizlice şehre girmişler, heykeli çalıp götürmüşler. Bu işte güzel Helena Akhalı yiğitlere yardım etmiş (Helenos, Helena). Başka kaynaklara göre, Palladion heykeli Troya'da kalmış ve Troya yangınında Aineias 1da dağına sığındığında onu beraberinde gö türmüş, sonra İtalya'ya da almış. 
Sihirli heykel böylece Roma'da Vesta tapınağına getirilip bırakılmış. Roma'nın kutsal ateşini koruyan Vesta rahibeleri Palladion'a tapınmakla görevliydiler. Palladion Kassandra efsanesinde de geçer, Kassandra'nın Troya yağmasında bu heykele sarılıp sığındığı ve Oileus oğlu Aias'ın onu oradan çekerek büyük bir günah işlediği anlatılır (Aias). Atina'da da Palladion heykelinin Atina'ya geldiğini ileri süren bir efsane vardır.