Aydın Doğan Vakfı tarafından her yıl kültür, sanat, edebiyat ve bilim gibi farklı alanlarda toplumsal hayata iz bırakan kişi ve kurumlara takdim edilen ödülünü bu yıl almaya layık görülen Türk Felsefesinin ve İnsan Hakları Savunuculuğu'nun önemli simalarından Prof. Dr. İoanna Kuçuradi, ödülünü törenle alırken, umut felsefesini özetleyen cümlesi ile gönülleri bir kez daha fethetti.
2 Aralık 2024 akşamı Hilton İstanbul Bosphorus’ta gerçekleştirilen 28. Aydın Doğan Ödül Töreninde, Aydın Doğan Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Arzuhan Doğan Yalçındağ, Prof. Dr. İoanna Kuçuradi’nin Türkiye’de felsefe eğitimi ve araştırmalarının gelişimine yaptığı büyük katkıları, insan hakları konusundaki öncü çalışmalarını ve UNESCO Felsefe ve İnsan Hakları Kürsüsü sahibi olarak ülkemizi uluslararası platformlarda başarıyla temsil ettiğini vurguladı. Yalçındağ konuşmasında, “Bu akşam, büyük bir heyecan ve gururla 28. Aydın Doğan Ödülü’nü takdim ediyoruz. Bu ödül, amaçları, ölçütleri ve hedefleriyle tam anlamıyla örtüşen, gerçek bir eğitimci ve "hocaların hocası" olan Prof. Dr. İoanna Kuçuradi’ye veriliyor. Dostlarının ifadesiyle, o, çağımızın Antigone’si: Sözünü sakınmayan, gereksiz konuşmalardan kaçınan, sabırlı, ama ilkelerinden asla taviz vermeyen bir kişilik. Onunla aynı çağda yaşamış olmanın hepimiz için büyük bir ayrıcalık olduğunu düşünüyorum.” dedi.
İş, sanat, akademi ve medya dünyasından birçok ismin katıldığı 28. Aydın Doğan Ödülü Töreni, Aydın Doğan Güzel Sanatlar Lisesi ‘nden bu yıl mezun ve halen Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi İstanbul Devlet Konservatuarı Opera Bölümü öğrencisi Zeynep Temel’in mini konseriyle başladı. Genç yetenek davetlilerden büyük alkış aldı.
Prof. Dr. Kuçuradi: İnsan hakları hukuk değildir, etik ilkelerdir.
Prof. Dr. Kuçuradi, ödülünü Aydın Doğan Vakfı Kurucusu ve Onursal Başkanı Aydın Doğan’ın ve İstanbul Valisi Davut Gül’ün elinden alırken, yaptığı konuşmada “Bana bu ödülü veren Aydın Doğan, Vakfına, Başkanına, Müdürüne, bütün çalışanlarına ve pek tabii ki ödül jürisi üyelerine teşekkürlerimi sunuyorum. Ne var ki, bir ödül aynı zamanda verilene de bir teşekkürdür, dünyamıza kattıkları için, yaşamımızı kolaylaştıran, zenginleştiren katkıları için. Bir ödülü verirken, verilene “senin yaptıklarının değerinin farkındayız” denmiş oluyor. Bunun için, yaşamın her alanının gelişmesine katkıda bulunanlara verilen bu ödülü veren Vakfın kurucusu Aydın Doğan Bey’e de şükranlarımı bildirmek ve onu kutlamak istiyorum. Sınırlarına vararak toslayıp duran postmodern denen çağın “bedava olan hiçbir şey artı değer getirmez” mottosunun dile getirdiği gibi, her şeyin eşdeğer olduğu savuna bir karşı çıkış oluyor bu ödül. Bu karşı çıkış da birçok insanın kapıldığı umutsuzluğun üstesinden gelmesine de katkıda bulunuyor.” dedi.
Törenin ilerleyen saatlerinde Yekta Kopan, Prof. Dr. İoanna Kuçuradi ile kısa bir söyleşi gerçekleştirerek hocanın felsefi yaklaşımı, kavramlar ve insan hakları mücadelesi üzerine sohbet etti. Söyleşi sırasında Prof. Dr. Kuçuradi’nin “İnsan hakları hukuk değildir. İnsan hakları, etik ilkelerdir. Etik ilkeler olduğu için, hukukun oradan türetilmesi gerekiyor. Eğer bir konuda adaleti sağlamak istiyorsak, hukukun oradan türetmesi ve sürekli uyanık gözlerle bunları izlemesi gerekir.” sözleri geceye damgasını vurdu.
Tören Prof. Dr. Kuçuradi’nin “İnatla umutluyum. Bu bir yaşam biçimi…“ sözleri ve davetlilerin çoşkulu alkışları ile sona erdi.
Prof. Dr. İoanna Kuçuradi kimdir?
4 Ekim 1936’da İstanbul’da doğan Prof. Dr. İoanna Kuçuradi, Türk felsefesinin en önemli isimlerinden biri olarak tanınıyor. İlköğrenimini tamamladıktan sonra, 1954 yılında Zapyon Kız Lisesi’nden mezun oldu. 1959 yılında İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü’nü bitiren Kuçuradi, 1965’te doktora derecesini aldı. 1965-1968 yılları arasında Erzurum Atatürk Üniversitesi’nde görev yaptıktan sonra, 1968’de Hacettepe Üniversitesi’ne atandı.
1969 yılında Hacettepe Üniversitesi’nde Felsefe Bölümünü kurarak, Türk akademisinde felsefi düşüncenin temel taşlarını atan isimlerden biri oldu. Bu bölümün başkanlığını Ekim 2003’e kadar sürdüren Kuçuradi, aynı zamanda 1997’de kurulan İnsan Hakları ve Felsefesi Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin müdürlüğünü Mart 2005’e kadar üstlendi. 1970 yılında Doçent, 1978’de Profesör unvanını aldı.
1998’den bu yana UNESCO Felsefe ve İnsan Hakları Kürsüsü’nün sahibi olan Prof. Dr. Kuçuradi, ulusal ve uluslararası düzeyde insan hakları, etik ve felsefe alanlarındaki çalışmalarıyla dikkat çekmektedir. 2006 yılında Maltepe Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’ne atanmış ve bu üniversitenin İnsan Hakları Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin Müdürlüğü ile İnsan Hakları Anabilim Dalı’nın başkanlığını üstlenmiştir.
Prof. Dr. İoanna Kuçuradi, uluslararası platformlarda yayımladığı bilimsel makale, bildiri, rapor ve kitaplarla insan hakları ve etik konularında öncü bir rol üstlenmiş; Türkiye’nin adını uluslararası felsefe ve insan hakları camiasında duyurmuştur. 28. Aydın Doğan Ödülü ile, Kuçuradi’nin Türk felsefesine ve insan haklarına yaptığı katkılar bir kez daha takdir edilerek, onun bu alandaki çalışmaları tarihe altın harflerle kazınmıştır.
Prof. Dr. İoanna Kuçuradi’nin daha önce aldığı ödüller
Goethe Madalyası (1996) Girit Üniversitesi'nden Onursal Felsefe Doktorası (1996) Türkiye Bilimler Akademisi Hizmet Ödülü (1996) Hacettepe Üniversitesi Bilimde Başarı Ödülü (1994-1995 ve 1995-1996 Akademik Yılları) Mimoza Dergisi'nin 75 Cumhuriyet Kadını Ödülü (1998) Ricardo Palma Üniversitesi'nden Onursal Felsefe Doktorası (2000) Türkiye Gazeteciler Cemiyeti 1999 Yılı Basın Özgürlüğü Ödülü (2000) Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı Büyük Liyakat Haçı (2001) La Havana Şehri Onursal Hemşehriliği (2002) UNESCO İnsan Hakları Eğitimi Ödülü, Onursal Mansiyon (2002) Mustafa N. Parlar Bilim Ödülü (2003) UNESCO Aristoteles Madalyası (2003) Diyarbakır Tabip Odası'nın Barış, Dostluk ve Demokrasi Ödülü (2004) Seküler Humanizm Konseyi'nin Planeter Humanist Filozof Ödülü (ABD, 2005) Truva Folklor Araştırmaları Derneği Ödülü (2005) UNESCO'nun 60 Yılına Katkı Yapmış 60 Kadın (2006) 500-2000 Yılları Arasında İstanbul'un 100 İlim ve Fikir Adamı (2012) Toplumsal Etik Derneği Onur Ödülü (2013) TED Ankara Koleji Vakfı Okulları “İnsan Haklarına Katkı Ödülü” (2013) Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi'nin Stratejik Vizyon Ödülü (2014) Prof. Dr. Mümtaz Turhan Sosyal Bilimler Lisesi, Felsefe Dalındaki Kristal Lale Ödülü (2014) Orta Doğu Teknik Üniversitesi Senato Özel Ödülü (2015) 35. Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı Onur Yazarı (TÜYAP, 2016) 21. Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali Tema (Umut) Ödülü (2018) Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu'nun seçtiği Türkiye'nin 20 Öncü Kadını (2019 ve 2022) Forum İstanbul, Yaşam Boyu Başarı Ödülü (2019) Beykoz Üniversitesi, Yürekli Kadınlar Ödülü (2019) Çağdaş Eğitim Kooperatifi’nin Eğitim Ödülü (Bursa, 2020) T.C. Üsküdar Üniversitesi, Yüksek İnsani Değerler Ödülü (2020) Tepebaşı (Eskişehir) Belediyesi ve Çağdaş Gazeteciler, Uğur Mumcu Hayat Boyu Başarı Ödülü (2022) Betül Mardin Geleceği Şekillendiren Liderler Ödülü (2022) MediaCat Fark Yaratan Kadınlar 2022 Yaşam Boyu Onur Ödülü (2022) Hayal Gücü Merkezi'nin “Türkiye'nin Hayal Gücüne Katkı Ödülü” (2022) Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği'nin “Cumhuriyet” Ödülü (2023) Atina Ulusal ve Kapodistrias Üniversitesi Onursal Hukuk Doktorası (2023) Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği'nin “Bilim Dalında Önder Kadın” Ödülü (2023) Dil Derneği'nin 91. Dil Bayramı Onur Ödülü (2023) FeminİSTANBUL 7. Uluslararası Festivali Onur Ödülü (2023) İstanbul Üniversitesi'nin “13. Uluslararası Suç ve Ceza Film Festivali Akademik Onur” Ödülü (2023) Maltepe Belediyesi İstasyon Dergisi'nin “Yüzyılın Aydınlık Yüzleri” Ödülü (2024) Rotary İstanbul'un “Meslekte Hizmet” Ödülü (2024) T.C. Üsküdar Üniversitesi'nin “Zirvedeki Kadınlar” Ödülü (2024) Yeni Kuşak Köy Enstitüleri'nin “Aydınlanma Onur Ödülü” (202
Aydın Doğan Ödülü
Aydın Doğan Vakfı tarafından, Vakfın Kurucusu ve Onursal Başkanı Aydın Doğan adına 28 yıldır verilen Aydın Doğan Ödülü, kültür, sanat, edebiyat, bilim alanında dünya çapında örnek çalışmalar yapan kurumları veya kişileri ödüllendirmek amacını taşıyor. Vakfın da temel amaçlarından olan, gelecek kuşakları eğitmek ve onlara örnek olacak başarıları özendirmeyi de kriterleri arasında yer veren Aydın Doğan Ödülü, bu nedenle çeşitli alanlardaki özverili çalışmaları, yaratılan birikimi ve bu birikimin gelecek kuşaklara aktarılmasını da önemsiyor.
Geçmişten günümüze Aydın Doğan Ödülü Alan İsimler
1) 1997 Aydın Doğan Ödülü: Roman Adalet Ağaoğlu
2) 1998 Aydın Doğan Ödülü: Sosyal ve Beşeri Bilimler Prof. Dr. Doğan Kuban ve Prof. Dr. Emre Kongar
3) 1999 Aydın Doğan Ödülü: Görsel Sanatlar Ara Güler
4) 2000 Aydın Doğan Ödülü: Şiir Melih Cevdet Anday
5) 2001 Aydın Doğan Ödülü: Tarih Prof. Dr. İlber Ortaylı
6) 2002 Aydın Doğan Ödülü: Klasik Batı Müziği Ankara Devlet Konservatuarı
7) 2003 Aydın Doğan Ödülü: Arkeoloji Ord. Prof. Dr. Sedat Alp ve Prof. Dr. Altan Çilingiroğlu
Hizmet Ödülü: Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü ve Suna-İnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü
8) 2004 Aydın Doğan Ödülü: Türk Halk Müziği Yücel Paşmakçı
Hizmet Ödülü: İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Musikisi Devlet Konservatuarı ile Folklor Kurumu
9) 2005 Aydın Doğan Ödülü: Kent Mimarisi, Kent Dokusu
İzmir Konak Meydanı Düzenlemesi ve Kastamonu Tarihi Kent Dokusu İyileştirme Projeleri
10) 2006 Aydın Doğan Ödülü: Resim Adnan Varınca
11) 2007 Aydın Doğan Ödülü: Moda Tasarımı Özlem Süer ve Ümit Ünal
12) 2008 Aydın Doğan Ödülü: Heykel Seyhun Topuz
13) 2009 Aydın Doğan Ödülü: Tiyatro Genco Erkal
14) 2010 Aydın Doğan Ödülü: Sinema Nuri Bilge Ceylan
15) 2011 Aydın Doğan Ödülü: Türk Halk Müziği Mehmet Özbek
Hizmet Ödülü: Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuarı
16) 2012 Aydın Doğan Ödülü: Öykü Selim İleri
17) 2013 Aydın Doğan Ödülü: Türk Müziği Prof. Dr. Nevzad Atlığ ve Türk Musikisi Vakfı
18) 2014 Aydın Doğan Ödülü: Fotoğraf Ozan Sağdıç
Hizmet Ödülü: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Fotoğraf Bölümü
19) 2015 Aydın Doğan Ödülü: Roman Orhan Pamuk
20) 2016 Aydın Doğan Ödülü T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD)
21) 2017 Aydın Doğan Ödülü: Resim Neş’e Erdok
22) 2018 Aydın Doğan Ödülü: Türk Halk Müziği Arif Sağ
23) 2019 Aydın Doğan Ödülü: Sinema Şener Şen
24) 2020 Aydın Doğan Ödülü: Deprem Araştırmaları İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü
25) 2021 Aydın Doğan Ödülü: Sağlık Dr. Özlem Türeci ve Prof. Dr. Uğur Şahin
26) 2022 Aydın Doğan Ödülü: Seramik Sanatı Alev Ebüzziya
27) 2023 Aydın Doğan Ödülü: Koro Müziği Antakya Medeniyetler Korosu
28) 2024 Aydın Doğan Ödülü: Felsefe Prof. Dr. İoanna Kuçuradi