Prof. Dr. Metin Sözen kimdir?

Metin Sözen; Prof. Dr.  Mimar, Akademisyen, Sanat Tarihçisi ÇEKÜL Vakfı Başkanı (d. 24 Mayıs 1936, Elazığ)

Türkiye’deki doğal, tarihsel ve kültürel mirasın önemine uygun korunması, değerlendirilmesi ve tanıtılması amacıyla yoğun çaba gösteren bilim insanı Prof. Dr. Metin Sözen’in, Safranbolu, Kastamonu, Bursa, Edirne, Uşak, Afyonkarahisar, Denizli, Karaman, Ağırnas, Tokat, Amasya, Gümüşhane, Sivas, Malatya, Elazığ, Kars, Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa, Gaziantep, İstanbul başta olmak üzere değişik ölçekte yerleşme birimlerinden TBMM’ye bağlı Milli Saraylar’a uzanan çizgide gerçekleştirilen, kamu-yerel-sivil-özel birlikteliğine dayalı, kalıcı uygulamaları bulunuyor.

Prof. Dr. Metin Sözen, TBMM Başkanlığı Kültür ve Sanat Danışmanı, Bilim ve Değerlendirme Kurulu Başkanı olarak yeniden yapılanma süreci içinde “Devletin Evi Saray” başlığı altında geliştirdiği “Saray Müze”, “Müze İçinde Müze”, “Depo Müze”, “Fabrika Müze” kavramlarının ışığında 1984 yılından itibaren 25 yıl içinde, Dolmabahçe, Beylerbeyi, Yıldız saraylarında, Aynalıkavak, Küçüksu, Ihlamur, Beykoz, Maslak kasırlarında ve Yalova Atatürk köşklerinde bilimsel çalışmaları yönetti. Bu çalışmalarıyla, başta TBMM Başkanlığı “Üstün Hizmet Ödülü”, Kültür ve Turizm Bakanlığı “Koruma Onur Ödülü”, Vakıflar Genel Müdürlüğü “Vakıf İnsan Ödülü”, “Ağa Han Mimarlık Ödülü” ve Kültür ve Turizm Bakanlığı 2007 yılı “Kültür ve Sanat Büyük Ödülü”olmak üzere ulusal-uluslararası düzeyde çeşitli ödüller aldı. Destek verdiği kentlerde ve kurumlarda, cadde sokak adlarından, kitaplık, kültür merkezlerine, çocuk parklarına, üniversitelerin fahri doktora ve kentlerin fahri hemşehriliğine uzanan değişik nitelikte değerlendirmelere neden oldu.

ÇEKÜL/Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı’nın kurucusu ve başkanı olan, uzun yıllar Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulları’nın üyeliğini ve başkanlığını da yapan Prof. Dr. Metin Sözen, Türkiye’de çevre ve kültür öncelikli yeni bir gündem için ülke-bölge-havza-kent ölçeğinde planlama-uygulama çalışmaları yapılması ve bunların hedeflenen amaçlara uygun biçimde yaşama geçirilmesi yolundaki girişimleri, oluşumuna katkı sağladığı Tarihi Kentler Birliği’nin 2000 yılında kurulmasıyla somut sonuçlara yöneldi. Bu alanda öncülük eden, varlık gösteren kurum-kuruluş-kişilere her yıl verilmek üzere adına “Metin Sözen Koruma Büyük Ödülü”kondu.

İstanbul’da da benzer doğrultuda, değişik nitelikte bir dizi etkinliği yönetti. Bunlar arasında,Kabataş Eğitim Vakfı’nın özenle düzenlediği “Kabataş Kültür Merkezi” başta gelmektedir.

Prof. Dr. Metin Sözen’in, süreklilik isteyen bu çabalarına bağlı olarak değişik dillerde yayınlanmış eserleri, kültürel birikimin yitirilmeden tanıtılması ve yaygınlaştırılması amacıyla önderlik ettiği, katkıda bulunduğu, ulusal ve uluslararası ödüller alan belgesel film çalışmaları, öncelikle “Mimar Sinan” olmak üzere geçmişin önemli yaratıcılarını, dönemlerinin yapısı içinde değerlendiren çok yönlü araştırma ve yayınları da bulunmaktadır.