Prostaslı ev nedir?

Prostaslı ev: Yunan mimarisinde bir ev tipi.

Kare ya da kareye yakın bir ana mekân (oecus) ve önünde, giriş cephesiyle dışa açılan, derinliği daha az ikinci bir mekândan (prostas) oluşur. Bu mekân grubunun uzun giriş eksenine paralel bir başka ikili mekân dizisi, uzun duvarlardan birbirine bitişiktir. Yan mekânlara girişler, oecus ve prostas kanalıyla olur.

Mimarlık tarihi açısından prostaslı evin ilk örnekleri Priene'de bulunmuş ve Alman Arkeolog Theodar Wiegant tarafından Vitrivius'a dayandınlarak bu adla anılmıştır. Çekirdek mekân grubunun, megaron örneğine dayanan in antis tapınağı çağrıştırdığı açıktır.

Priene'deki üç örnekte de (MÖ 4. yüzyıl) bu grup, iki sütun, triglif frizi ve büyük olasılıkla da alınlıklı bir cepheyle görünüm açısından yan mekânlardan ayrılır. Bu ev tipinin gelişimindeki ilk aşama örnekleri, Geometrik Dönem'de (MÖ 8. yüzyıl) Eski İzmir'de bulunmuştur.

Ayrıca Helenistik Dönem'in sonuna kadar varlığı kanıtlanabilen başka örnekler de bilinmektedir. Bu dönemden sonra prostaslı evin, çevresinde bir sütun dizisi bulunan peristilli avlunun içinde eridiği ileri sürülmektedir.