Pusula Gülü nedir? Pusula Gülü ne demektir? Compass rose nedir? Rüzgar Gülü nedir? Rüzgar Gülü nasıl oluşmuştur?

Pusula Gülü (Compass rose); Rüzgar Gülü olarak da tanımlanan ve yönleri simgesel olarak olarak gösteren 4, 8, 16 vey 32 kollu işaretin adıdır.

Haritacılık, denizcilik ve havacılık başta olmak üzere modern hayatın hemen her alanında kullanılan sembolde, ana yönler genellikle siyah, ana yönlerin ortasında kalan ara yönleri gösteren nispeten daha küçük oklar mavi veya yeşil, ara yönlerin ortasında kalan en küçük oklar ise kırmızı renktedir. Günümüzede denizcilik ve havacılıkta kullanılan en kapsamlı Pusula Gülü, dört ana yön, sekiz ana rüzgar, sekiz ara rüzgar ve onaltı çeyrek rüzgar olmak üzere, toplam otuziki rüzgarın yönünü göstermektedir.

Haritacılık Terimleri Sözlüğünde Pusula Gülü;  Pusula kadranı üzerinde 32 eşit ve çembersel bölüntü, rüzgârların yönünü ve adını gösteren şekil olarak tarif edilmiştir.

Havacılık Terimleri Sözlüğü'nde Pusula Gülü; Gerçek yada manyetik kuzey yönünü belirleyen meydan üzerinde işaretlenmiş ya da haritalarda gösterilen daire olarak tanımlanmıştır.

Pusula Gülü Denizcilik Terimleri Sözlüğünde ise; haritalara basılmış ve o bölgenin magnetik sapmasını ve hakiki kuzeye göre yıllık azalıp çoğalmasını gösteren dairevi şekil diye tarif edilmiştir.

Sembolün dört kollu en basit şekli dört ana yönü (Doğu, Batı, Kuzey ve Güney) sembolize etmektedir. İlk harita çizimlerinde okların coğrafi özellikleri (örneğin "dağlara doğru", "denize doğru") gök cisimleri ("güneş", "ay" "kutup yıldızı" veya atmosferik özellikleri (rüzgarlar, sıcaklıklar) esas alarak çizildiği, daha sonra ise yönleri esas alan çizimlere geçildiği sanılmaktadır.

Pusula Gülünde Doğu ve Batının gün doğumu ve gün batımını esas alınarak, Kuzey ve Güney'in ise kutupları ya da o yönlerden esen sıcak ve soğuk rüzgarları (poyraz ve lodos) esas alarak oluşturulduğu varsayılmaktadır.

Dilbilimsel ve antropolojik araştırmacıların varsayımına göre eski çağlarda adı rüzgar gülü olan Pusula Gülü'nün insanlara doğru yolu gösteren ruhlardan ilham alınarak üretildiği de savunulmaktadır.

Antik Çağda Dört Ana Yön (arctos, anatole, mesembria ve dusis) gök cisimlerini temel alarak oryantasyon (yön bulma) için kullanılmıştır. Meteoroloji alanında ise Dört Ana Rüzgar rüzgar (Boreas, Notos, Eurus, Zephyrus) kullanılmıştır. Zamanla her iki sistem kademeli olarak kaynaşmış ve rüzgar isimleri ana yönleri belirtmeye başlamıştır.

Aristoteles meteorolojik çalışmalarında on ayrı rüzgâr belirlemiştir. İki kuzey-güney rüzgarı (Aparctias, Notos), farklı enlemlerden esen dört doğu-batı rüzgarı - Kuzey Kutbu dairesi (Meses, Thrascias), yaz gündönümü ufku (Caecias, Argestes), ekinoks (Apeliotes, Zephyrus) ve kış gündönümü (Eurus, Lips).

Ancak Aristoteles'in rüzgar tasnifi sayısı asimetrikti ve klasik Rüzgar Gülü simetrisine uymuyordu.

Rodoslu Timosthenes klasik 12 rüzgar gülünü üretirken dengeyi yeniden sağlamak için, iki rüzgar daha ekledi ve rüzgarları coğrafi yönünü belirtmek için kullanmaya başladı. Eratosthenes ise klasik 8 kollu rüzgar gülünü üretmek için Aristoteles'in tasnifinden iki rüzgarı çıkardı.

Romalılar (örneğin Seneca, Pliny) Yunan 12 rüzgar sistemini benimsemiş ve isimlerini Latin eşdeğerleriyle (Septentrio, Subsolanus, Auster, Favonius vb...) değiştirmiştir.

24 kollu rüzgâr gülü ise Vitruvius tarafından üretilmiştir.

Modern pusulalarda sekiz ana yön ingilizcedeki yön adlarının baş harfleri ile (N, NE, E, SE vb.) gösterilir.  Orta Çağ kökenli geleneksel İtalyan Pusula Gülünde ise isimler, tramontana (kuzey), greco (kuzeydoğu), levante (doğu), siroco (güneydoğu), ostro (güney), libeccio (güneybatı), ponente (batı) ve
maestro (Kuzeybatı)  şeklinde kullanılmıştır.

4 noktalı pusula güllerinde yalnızca dört "temel rüzgar" veya "ana yön" (Kuzey, Doğu, Güney, Batı) kullanılır ve kolların arası 90 derecelik açı içerir.

8 noktalı pusula gülleri sekiz ana rüzgarı kullanır (dört ana yön ve artı dört "ara yön" veya "sıralı yön" (N, NE, E, SE, NE, SE, SW, NW), kolların arası 45 derecelik açı içerir.

16 noktalı pusula gülleri, yarı rüzgar olarak bilinen ara pusula noktaları ile ortaya çıkacak olan ana rüzgarların açılarının, 221⁄2 ° 'lik fark açıları ile ortaya çıkarılmasıyla oluşturulur. Yarı rüzgârların adları basit rüzgârın her iki tarafındaki rüzgâr kombinasyonunun kombinasyonudur. Örneğin. Kuzey-kuzeydoğu (NNE), Doğu-kuzeydoğu (ENE), vb.

32 noktalı pusula gülleri bu açıların kesilmesi ile inşa edilir ve 11⁄4 ° fark açısında çeyrek rüzgarla ortaya çıkar. Çeyrek rüzgar isimleri "X ile Y", "X'ten Y'ye doğru çeyrek rüzgar" olarak okunabilen "X", sekiz ana rüzgardan biridir ve Y, bitişik iki kardinal yönden biridir. Örneğin, kuzeyden doğuya (NbE) kuzeyden doğuya doğru bir çeyrek rüzgardır, kuzey-kuzeyden (NEbN) kuzeydoğudan kuzeye doğru dörtte bir rüzgardır. Gül üzerindeki 32 noktanın hepsine "pusula boks" adı verilir.

arkeolojikhaber.com