Mısır'da yaklaşık 80 milyon yıllık olduğu belirlenen dinozor fosili bulundu. Fosil daha önce bilinmeyen yeni türe ait. Keşfedilen yeni dinozor türünün blimsel adı 'Mansourasaurus shahinae' popüler adı ise Mısır Dinozoru oldu.
Mısır'da Sahra Çölü'nde, 100 milyon ile 66 milyon yıl öncesini kapsayan Geç Kretase çağına ait yaklaşık 80 milyon yıllık dinozor fosili bulundu.
Fosil Mısır’ın Mansoura Üniversitesi bünyesindeki Mansoura Üniversitesi Omurgalı Paleontolojisi (Mansoura University Vertebrate Paleontology - MUVP) ekibi tarafından, Jeoloji Bölümünde görevli Dr. Hesham Sallam liderliğinde gerçekleştirilen araştırmalarda keşfedildi.
Araştırmalara Mansoura Üniversitesi paleotologlarının yanı sıra Ohio Universitesi Heritage Kolejinde görevli Amerikan paleontoloji uzmanları da katıldı. Çalışmanın finansmanı, Jurassic Vakfı, Leakey Vakfı, National Geographic Topluluğu / Waitt Vakfı ve Ulusal Bilim Vakfı (NSF) tarafından hibeyle sağlandı.
Keşfedilen yeni dinozor türüne ‘Mansourasaurus shahinae’ ismi verildi.
Yaklaşık otobüs uzunluğunda olduğu tahmin edilen Mansourasaurus shahinae'nin fosilleşmiş kalıntıları, kemikli uzun boyunlu, otobur ve cildinde sert pullar olduğunu tahmin ettiriyor.
Mansourasaurus, dünyanın birçok yerinde Cretaceous döneminde yaygın olan grup sauropod (uzun boylu bitki yiyen dinozorlar) soyundan Titanosauria ailesine yakın görünüyor. Titanosaurs; Argentinosaurus, Dreadnoughtus ve Patagotitan gibi bilinen en büyük kara hayvanlarının yer aldığı bir aile.
Keşif Nature Ecology and Evolution (Doğal Ekoloji ve Evrim) idergisinde 29 Ocak tarihinde Hesham M. Sallam, Eric Gorscak, Patrick M. O’Connor, Iman A. El-Dawoudi, Sanaa El-Sayed, Sara Saber, Mahmoud A. Kora, Joseph J. W. Sertich, Erik R. Seiffert & Matthew C. Lamanna imzaları ile yayınlanan "Yeni Mısır sauropodu Avrupa ve Afrika arasında Geç Kretase dönem dinozor dağılımı ortaya koymaktadır" (New Egyptian sauropod reveals Late Cretaceous dinosaur dispersal between Europe and Africa) başlıklı makale ile duyuruldu.
Makalenin baş yazarı olan ekip başkanı Hesham Sallam; "Mansourasaurus'un keşfi ve ekstraksiyonu, MUVP ekibi için inanılmaz bir deneyimdi, kurtardığımız her yeni element bu dev dinozorun kim olduğunun ortaya çıkmasına yardımcı olduğu için öğrencilerimizin kemikten sonra kemiğin ortaya çıkması heyecan vericiydi." dedi.
Ekstraksiyon nedir? |
Dinozorların son çağına kadar çizilen bilimsel haritalarda Afrika boşluk olarak yer alıyordu. Afrika'da fosil bulunabileceği tahmin edilen arazinin büyük kısmı ormanlarla kaplıydı.Çöllerde yapılan aramalarda fosil bulunamamıştı. Paleontologlar için bu durum can sıkıcıydı. Çünkü o çağlarda kıtalar devasa jeolojik ve coğrafi değişim geçiriyordu. Afrika'nın o zaman zarfında diğer Güney Yarımküre kıtalarıyla ve Avrupa'yla ilişkisi hiç belli değildi. Bu zaman diliminde ait Mansourasaurus, boşluğu kısmen doldurmaya yardımcı oluyor.
Hesham M. Sallam ve ekibi, kemiklerinin özelliklerini analiz ederek, Mansourasaurus'un Avrupa'daki ve Asya'daki dinozorlara Afrika ya da Güney Amerika'nın güneyinden daha yakın olduğunu tespit ettiler. Bu da, en azından bazı dinozorların son çağlarında Afrika ile Avrupa arasında hareket edebileceğini gösteriyor.
Fosil kalıntılarını ilk gördüğümde çenem yerden oynadı. Afrika’da dinozor çağından kalma bir fosil biz paleontoglar için çok şaşırtıcı. Bu çok iyi korunmuş dinozor iskeleti, bizim için tam anlamıyla bir Kutsal Kase görevini görüyor. Mansourasaurus shahinae yeni bir dinozor türü ve Mısır ve Afrika paleontolojisi için öenmli keşif" dedi.
Araştırmaya katkıda bulunan yazarlardan Field Museum görevlisi ve Ohio Üniversitesi postdoktora araştırmacısı Dr. Eric Gorscak; "Afrika, Dinozorların Çağı'nın sonunda karada yaşayan hayvanlar açısından dev bir soru işareti barındırmaya devam ediyor. Mansourasaurus, Afrika'nın fosil kayıtları ve paleobiyolojisi hakkında uzun süredir sorulan soruları cevaplamamıza yardımcı olabilir. Burada mı yaşıyordu, başka hangi tür hayvanlarla ilişkiliydi, bunları araştıracağız. Afrika'nın son dinozorları, geçmişte öne sürülenlerin aksine, tamamen izole edilmemişti. Tahminlerimize göre hâlâ Avrupa ile bağlantıları vardı." dedi.
NSF'nin Yer Bilimleri Bölümü'nden Dena Smith, "Sauopod dinozoru gibi nadir bulunan fosillerin bulunması, canlıların kıtalar arasında nasıl hareket ettiğini anlamamıza yardımcı oluyor ve bize bölgedeki organizmaların geçmişi hakkında bilgi veriyor. Bilimsel keşifler çoğu kez resmi tamamlamak için eksik bulmaca parçasını araakla başlar. Afrika dinozorları hakkında çok az şey bilindiğinden, bulmaca çözme sürecinde Mansourasaurus