Samos Neresidir?

Samos: Sisam Adası.

Ege Denizi’nde, Tonia kıyılarından 2 km. açıktaki ada.

Aynı isimdeki kent adanın güneydoğu ucunda kuruluydu.

MÖ 3. binden itibaren adanın sakinleri Anadolu kökenli Karyalılardı.

MÖ 1. binden sonra Ion kökenli koloniciler adaya yerleştiler.

Adanın tarıma uygun arazisi kısıtlı olduğu için Samoslular genellikle karşıda, Batı Anadolu sahilindeki arazilerde tarım yaptılar.

MÖ 8. yüzyılda Hera adına yapılan tapınak Yunan dünyasındaki en eski taş tapınaklardan biridir.

Kilikia, Tropontis ve Anadolu’nun kuzey sahilinde koloni faaliyetlerine girişen, yakınlardaki adalarda hakimiyet kuran kent en parlak dönemini MÖ 6. yüzyılda Polykrates yönetimi altında yaşamıştır.

Heredotos eserinde bu dönem hakkında bolca ayrıntı verir. Polykrates döneminin tanınmış sanatçı ve mimarlarına sarayında toplamıştır.

Pers-Yunan Savaşları’na katıldı, Atina-Sparta mücadelesinde Atina tarafında yer aldı.

MÖ 365-322 arasında Atina kolonisi oldu.

Attika-Delos Deniz Birliğinin üyesiydi, II. Peloponnesos Savaşı’nda Atina yanlısı tutum takındı. Tarihçi Duris bir süre tiran olarak kenti yönetti.

MÖ 281’den sonra Ptolemaios, MÖ 133’ten sonra Roma hakimiyetine girdi.

Augustus döneminde Samos özgür kent ilan edildi.

Strabon ada için şöyle yazar: “Samos şarap bakımından talihli sayılmaz. Fakat diğer bakımlardan mutlu bir ülkedir.”

Arkeolojik buluntular imparatorluk döneminde Samos’un zenginleştiğini gösterir.

Ünlü matematikçi Pythagoras ve heykeltıraş Pythagoras, filozof Epikuros ve astronom Aristarkhos Samos’un diğer tanınmış yurttaşlandır.