Türkiye'nin ilk toplu konut projesi gerçekleşen tarihi Saraçoğlu Mahallesi'nin özüne sadık kalınarak yenilenmesini amaçlayan "Saraçoğlu Projesi"nin tanıtım toplantısıa katılan yetkililer, koro halinde rant kaygılarına karşı teskin edici vaatlerde bulundu.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı iş birliğinde Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (GYO) bünyesinde, Ankara'nın Çankaya ilçesinde bulunan ve Türkiye'nin ilk toplu konut projesi olma özelliğini taşıyan tarihi Saraçoğlu Mahallesi'nin özüne sadık kalınarak yenilenmesini amaçlayan "Saraçoğlu Projesi"nin tanıtım toplantısı Maliye Bakanlığı Konferans Salonu'nda yapıldı.

Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki,  toplantıdaki konuşmasında, Türkiye'nin her köşesinde yüzyıllar öncesinden yaşanmışlıkların bulunduğunu aktararak, zamanla tarihi eserlerin kıymetinin bilinmediğini ve korunamadığını ifade etti. Tarihi eserlerin birçoğunun geçmişte yol yapımı, imara açılması veya ticarete mani olduğu gerekçesiyle yıkıldığını anlatan Özhaseki, günümüzde durumun böyle olmadığını dile getirdi.

7 yıl Tarihi Kentler Birliği Başkanlığı yaptığını söyleyen Özhaseki, bu süreçte tarihi ve kültürel varlıkların korunması ve bu eserlerin içine fonksiyonlar yüklenmesi, gelecek nesillere teslim edilmesi amacıyla yüzlerce belediyenin binlerce çalışanına eğitim verdiklerini anlattı.

Eskiden tarihi eserleri bir kalıntı gibi görüp, yok etmeye çalışan anlayışa karşılık, artık belediyelerin bu eserleri nasıl koruduklarını, yaşattıklarını, içine nasıl bir fonksiyon yüklediklerini izah eden dergiler yayımlayıp, dağıttıklarını aktaran Özhaseki, şöyle devam etti:

"Bugün burada şu gördüğümüz manzara da bunun bir tezahürü olarak ortaya çıkmış diye düşünüyorum. Eskiden olsaydı belki, 'Bu eserler niye duruyor, bu kalıntıları yıkalım, yok edelim, yerine bir şey daha yapalım' mantığı devam edebilirdi. Şimdi oradaki bütün binaların, Cumhuriyet dönemi eserlerinin korunduğu, etraftaki ağaçların anıt ağaç olarak tescillendiği, herhangi birisine hiç zarar vermeden korunabildiği bir projeyle karşı karşıyayız. Bir şeyi korumak, restore etmek ayağa kaldırmak yetmiyor, aynı zamanda ayağa kaldırdığınız, koruduğunuz eserin içerisine fonksiyon yüklemek de başlı başına bir iş. Eğer bir binada nefes alıp veriliyorsa o bina yaşıyor. İçerisinde nefes yoksa bir müddet sonra o bina da yok oluyor. Doğru fonksiyon yüklemek, bu yaptığınız çalışma kadar önemli. Buraya doğru bir fonksiyon yükleniyor. Ankara'nın yeni bir yaşam merkezi ortaya çıkıyor. Bu anlamda da son derece sevindirici, ümit verici bir hadise."

Dünya'da hızlı bir değişim yaşandığına değinen Özhaseki, değişim olgusunu doğru anlayıp, zamanında yakalayıp, ona uygun vaziyet alınması gerektiğini kaydetti.

- "Şehirleri ranta kurban etmeyeceğiz"

Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş da konuşmasında, Saraçoğlu Projesi'nin Ankara için örnek bir proje olduğunu belirterek, herkes tarafından sahiplenilmesi temennisinde bulundu.

Dünyanın her yerinde büyük şehirlerin etraflarındaki halkları kitleler halinde kendilerine çektiğini ifade eden Kurtulmuş, şunları söyledi:

"Şehirlerin sorunları giderek daha karmaşık hale geliyor. Maalesef şehirlerde ciddi bir rant baskısı ortaya çıkıyor. Saraçoğlu Projesi'yle ilgili olarak başından itibaren böyle bir endişenin olduğu biliyorum. Burada da oluşan şehir rantları bu tarihi yapılar, bir şekilde heba edilecek mi endişesi vardı. Ortaya çıkan ve titizlikle hazırlanan bu proje, hem şehrin değerini artıracak hem de çevreyle dost olacak. İçinde de son derece önemli kültür, turizm, ticaret ve konut fonksiyonları bulunan değerli bir projedir. En kısa süre içerisinde tamamlanmasını ümit ediyorum."

Bakan Kurtulmuş, Saraçoğlu Projesi'nde turizm, kültür, konut ve ticaret alanlarıyla büyük bir sosyal donatı oluşturulduğunu belirterek, projede üç kattan fazla yüksek yapıların olmayacağını söyledi.

Projenin uygulanması sırasında bütün ağaçların korunacağını, anıtsal ağaç olarak muhafaza edileceğini vurgulayan Kurtulmuş, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Şehrin göbeğinde, tam kalbinde son derece değerli, önemli bir proje olacak. Müzesiyle, alışveriş yerleriyle, konutlarıyla, turizm alanlarıyla, sosyal donatı alanlarıyla Ankara halkının hizmetinde olacak ve değer katacak. Saraçoğlu Projesi'nin Türkiye için örnek bir proje teşkil etmesini temenni ediyorum. Büyükşehirlerimizin en önemli risklerinden birisi sadece trafik, çevre kirliliği değil önümüzdeki en önemli risk, büyükşehirlerimizin güzelliklerinin doğal ve tarihi güzelliklerinin ranta kurban edilmesidir. Biz Kültür ve Turizm Bakanlığı olarak, bu alanda titizlikle üzerinde yoğunlaşıyoruz. İstanbul'un, Ankara'nın bütün şehirlerimizin giderek daha büyük bir haline gelen şehir rantlarının baskısı altında ezilmemesi için gayret sarf edeceğiz. Üzerinde yaşadığımız coğrafya büyük bir tarihi zenginliğe sahiptir. Türkiye toprakları dünyanın en büyük arşivi ve dünyanın en büyük kütüphanesidir."

- "Müze olsun"

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Tuna da projenin Ankara'ya değer katacağını belirterek, emeği geçenlere teşekkür etti.

Keçiören metrosunun Kızılay'a gelmesi, Güvenpark'taki metro istasyonun inşaatı ve dolmuş duraklarının yer altına alınması çalışmalarının devam ettiğini dile getiren Tuna, Güvenpark'ı ve Saraçoğlu'nu bir bütün olarak gördüklerini dile getirdi.

Tuna, "Zırhlı birliklere taşınacak olan kuvvet komutanlıklarımız ve Genelkurmay Başkanlığımız, bu bölgedeki taşınmalardan sonra eğer hükümetimiz uygun görürse o alanların, kuvvet komutanlıklarının ve Genelkurmayın müze olarak, yaya yollarının açılarak, şehrin merkezinde daha güzel bir durumu inşallah hep birlikte gerçekleştiririz." diye konuştu.

Çankaya Belediye Başkanı Alper Taşdelen de Saraçoğlu Mahallesi'nin tarihi önemine ve özelliklerine ilişkin bilgi verdi.

Maliye Bakanı Naci Ağbal, "Saraçoğlu Mahallesi'nin etrafındaki duvarları, çitleri, güvenlik noktalarını kaldıracağız. Saraçoğlu'nu Ankara'yla, Ankara'yı Saraçoğlu ile buluşturacağız." dedi.

Ağbal, Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki ile Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş'un katılımıyla Maliye Bakanlığında gerçekleştirilen Saraçoğlu Projesi Tanıtım Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, yaklaşık bir yıl önce başlatılan projede önemli aşamaya gelindiğini söyledi.

Projenin değer kazanacağı, can bulacağı bir noktaya ulaşıldığına işaret eden Ağbal, "Geçmişten geleceğe taşımak istediğimiz bu projeye fikriyle, planıyla, projesiyle, inşaatıyla hayat veren herkesi rahmetle, şükranla anıyoruz. 1940'lı yıllarda böyle bir projeyi hayata geçirenler takdire şayan kişilerdir." diye konuştu.

Ağbal, kentsel sit alanı olan Saraçoğlu Mahallesi'nin tüm özellikleriyle korunacağına dair söz verdiklerini anımsatarak, Ankara'nın simgesel değerlerinden olan mahallenin, herkesin özlediği ve beklediği şekilde toplumla kavuşması için imzaların atıldığını ifade etti.

Söz konusu projenin özellikle Emlak Konut GYO için bir sosyal sorumluluk projesi olduğuna dikkati çeken Ağbal, 1940'lı yıllarda ilk olarak Emlak Bankasının projeye sahiplik yaptığını ve Emlak Konut'un da konuyla ilgili tüm talep ve eleştirileri toplayarak detaylı bir çalışma yürüttüğünü anlattı.

- "Sakarya'ya rakip olarak Saraçoğlu geliyor"

Ağbal, siyasi bir beklenti olmaksızın, ortak bir anlayışla hareket ettiklerine işaret ederek, ilgili firmaların şartnamede ve sözleşmede yer alan tüm unsurlara uymak şartıyla projeyi hayata geçireceğini dile getirdi.

Saraçoğlu Mahallesi'nin yaşam ve ticaret alanlarıyla insanların uğrak noktası olacağını vurgulayan Ağbal, şöyle konuştu:

"Sakarya'ya rakip olarak Saraçoğlu geliyor. Sakarya da büyüyecek, gelişecek ama Sakarya'nın yanında bir çekim merkezi olarak Saraçoğlu da Ankaralıyla buluşacak. Cumhuriyet tarihine tanıklık etmiş bir mahalle. Bu anıları unutmadan Saraçoğlu'nun etrafındaki duvarları, çitleri, güvenlik noktalarını kaldıracağız. Saraçoğlu'nu Ankara'yla, Ankara'yı Saraçoğlu ile buluşturacağız. Vatandaşlarımız için 24 saat canlı bir şekilde yaşayan Saraçoğlu Mahallesi'ni birlikte inşa edeceğiz. Yemyeşil bir alan olacak, bugünkü yeşili de artırılacak. Gençlerimizin buluştuğu Sakarya'dan sonra ikinci uğrak noktası olacak. Ankaralı Kızılay'dan vazgeçmez. Önümüzdeki dönemde bence Kızılay'ın silüeti değişecek. Meclisin etrafında oluşan yeni alanlarda toplumumuzun çok daha içinde olacağı, sosyal olarak kullanabileceği mekanlar inşa edeceğiz. Ankara'nın yeni meydanlara ihtiyacı var."

- "Tescilli ağaçlar ve yapılar korunacak"

Emlak Konut GYO Genel Müdürü Murat Kurum da Türkiye’nin ilk toplu konut projesi olan Saraçoğlu Mahallesi'ni Ankara kent yaşamına kazandırmak için geliştirilen projeye, Maliye Bakanlığının öncülüğünde başladıklarını söyledi.

Kurum, Saraçoğlu Mahallesi gibi bir milli mirasın gelecek nesillere aktarılmasına öncülük etmeye çalıştıklarını belirterek, "Türkiye'nin milli mimarlık anlayışının önde gelen örneklerinden olan Saraçoğlu Mahallesi, geçmişine uygun olarak 'geleneksel Türk evi' temasıyla tasarlandı. Tarihi dokusunu oluşturan tüm tescilli ağaçlar ve yapılar Kültür Bakanlığımızın kurullarından onaylanarak, korunarak, yenilenmek üzere bu projeyi hayata geçiriyoruz." dedi.

Saraçoğlu Mahallesi'nin Emlak Konut'un geliştirdiği projeyle özgün dokusu korunarak yeniden hayat bulacağını vurgulayan Kurum, Saraçoğlu Mahallesi'nin 120 bin metrekarelik alana sahip olduğu bilgisini verdi. Kurum, "Bu alanda yaklaşık 435 lojman ve 250 tescilli ağaç bulunuyor. Bunları aslına uygun olarak yenileyeceğiz ve tüm Ankara halkının hizmetine sunacağız. Burada gencinden yaşlısına, çoluğundan çocuğuna, eğitim, öğretim, kültür, sanat gibi her türlü faaliyeti burada yapabileceğiniz bir proje olması yönünde uğraşıyoruz." diye konuştu.

Yıldız Nevin Gündoğmuş - Duygu Yener- AA