İki bin yıllık geçmişe sahip, döneminde bölgesindeki en büyük beş şehirden biri olan Sebastapolis Antik Kenti'nde kamulaştırma çalışmalarının uzun sürmesi, kazıların yavaş ilerlemesine neden oluyor
Tokat'ın Sulusaray ilçesinin üzerine kurulduğu "Sebastapolis Antik Kenti"nde yürütülen arkeoloji çalışmalarında en büyük sorun, kamulaştırmanın maliyeti olarak ön plana çıkıyor.
Uzun yıllar üzerinde yerleşim olması nedeniyle kaçak kazılara da maruz kalan antik kentteki arkeolojik kurtarma kazılarına Gaziosmanpaşa Üniversitesi (GOÜ) ile Tokat Müze Müdürlüğü iş birliğinde devam ediliyor. Kurtarma kazılarında en büyük engel ise kamulaştırma maliyetlerinin yüksek olması.
İl Kültür ve Turizm Müdürü Adem Çakır, AA muhabirine yaptığı açıklamada, antik kentteki kazı çalışmalarının bu yılki bölümünün tamamlandığını söyledi.
Bu yıl kazılarda temizlik ve restorasyona yönelik çalışma yapıldığını belirten Çakır, "Çünkü kazılacak alanımız kalmadı. Kamulaştırma geç kaldı. Kamulaştırmanın geç kalmasının nedeni de ev sahiplerinin yerel mahkemelerce belirlenen komisyonun tespit ettiği fiyata itiraz etmeleri, konuyu tekrar mahkemeye taşımaları. Dolayısıyla süreç uzuyor. Kazı sezonuna yetişmiyor." dedi.
- "Fiyatlar şişince beş ev alabilecek durumdayken iki eve düşürüyoruz"
Mahkemelik alanların önemli bölümünün önümüzdeki kazı sezonuna yetişmesini umduklarını dile getiren Çakır, şöyle devam etti:
"Sulusaray halkına şunu söylemek istiyorum. Kazıda bir an önce büyük yapılar ortaya çıkarılırsa evlerden alacakları paradan daha çok kazançlı çıkacaklardır. İlçe halkına bunu anlatmak gerekiyor. Sulusaray'da devam eden kazı ve kaplıcasının birleşmesi sayesinde ilçe, cazibe merkezi haline gelecek. Potansiyeli var. Sulusaray'ın uluslararası arenada tanınmasını istiyorlarsa işimizi kolaylaştırmaları gerekiyor."
Çakır, kamulaştırma sorununun devam etmesi halinde yapacakları bir şey bulunmadığına dikkati çekerek, "Kamulaştırmalarda fiyatlar şişiyor. Fiyatlar şişince beş ev alabilecek durumdayken iki eve düşürüyoruz. Kazı alanı daralıyor. Kazılacak çok geniş alan söz konusu. 30 yılda alabileceğiniz yolu bu sefer 50 yılda katedebiliyorsunuz." ifadelerini kullandı.
Sebastapolis Antik Kenti'nde epey yol katettiklerine işaret eden Çakır, "Kilise yapısı, hamam ortaya çıkarıldı. Bu, çok önemli bir kazanım. Kazıların devam edip şehrin tamamen ortaya çıkması gerekir. Halktan duyarlılık bekliyoruz. Kişisel hesap yapılarak Sulusaray bölgesinin kaderi ile oynuyorlar. Kazı çalışmalarını geciktiriyorlar." diye konuştu.
- Sebastapolis Antik Kenti
Tokat kent merkezine 69 kilometre uzaklıktaki Sulusaray'da bulunan ve kuruluş tarihi kesin olarak bilinmeyen antik kentin bazı kaynaklarda M.Ö 1. yüzyılda kurulduğu ifade ediliyor.
Roma İmparatoru Trajan zamanında M.S 98-117 yıllarında Pontus Galatius ve Polemoniacus eyaletlerinden ayrılarak Kapadokya eyaletine dahil edilen antik kentin o dönem geçiş yolları üzerinde bulunması ve günümüzde de kullanılan termal kaynaklar sayesinde 2 bin yıl kadar önce Karadeniz'in en büyük 5 şehrinden biri olduğu belirtiliyor.
Döneminde çok az şehrin sahip olduğu, zenginliğin göstergesi olarak para basma yetkisi bulunan Sebastapolis'in büyük savaşlar, yıkımlar, afetler ve geçiş yollarının değişmesi sonucu eski önemini kaybettiği, zamanla da unutulduğu kaydediliyor.
Sebastapolis Antik Kenti'nde Tokat Müze Müdürlüğünce 1986'da sondaj kazılarıyla başlayan çalışmalar, sonraki yıllarda kurtarma kazısı şeklinde 1991'e kadar devam etti. 1991'de ara verilen çalışmalara 2012 yılında tekrar başlandı.
Ekber Türkoğlu- AA