Sanat Dünyasında ses getiren sergilere imza atan Sakıp Sabancı Müzesi, Şehzade’nin Sıra Dışı Dünyası: Abdülmecid Efendi sergisi ile hem Osmanlı tarihinin son dönemine hem de son Halife olan Şehzade Abdülmecid'in bilinen ve bilinmeyen sıra dışı yönlerine ışık tutuyor. Sakıp Sabancı Müzesi'nde gerçekleştirilen serginin basın toplantısında SSM Müdürü Dr. Nazan Ölçer ve Sabancı Holding CEO'su Cenk Alper, serginin hikayesini anlattı.

SSM Galeri 3'te 1 Mayıs 2022'ye kadar ziyaret edilebilecek Şehzade'nin Sıra Dışı Dünyası: Abdülmecid Efendi Sergisi; sanat ortamında derin izler bırakmış, pek çok sanatçı ve kurumun hamiliğini üstlenmiş ressam Abdülmecid Efendi'nin hayatını ve sanatını yakından tanıma imkanı suduğu gibi Osmanlı'nın çöküş dönemindeki sosyal hayattan izleri gözler önüne seriyor.

 Sergide 60 tablo ve 300’ü aşkın belge yer alıyor

SSM’deki “Şehzade’nin Sıra Dışı Dünyası: Abdülmecid Efendi” sergisi; SSM’nin koleksiyonu, 14’ü resmi kurum koleksiyonu, 17’si aile koleksiyonu, özel müze ve galeri koleksiyonlarından eserlerle birlikte hayatının son 20 yılını geçirdiği Fransa’nın Nice şehrindeki Musee Massena Koleksiyonu’ndan 1926 tarihli bir otoportre ile Rochefort’taki Pierre Loti Müze Evi’nden gelen ve Abdülmecid Efendi’nin Loti’ye hediye ettiği orijinal çerçeveli 2 resimle beraber 60 tablo ve 300’ü aşkın belgeden oluşuyor.

Görünenin Ötesinde Abdülmecid Efendi bölümü özellikle gezilmeli

Abdülmecid Efendi’nin sanatını kapsamlı bir bakış açısıyla ele alan sergide ayrıca SSM koleksiyonunda yer alan Abdülmecid Efendi’ye ait 6 eser ilk kez bilimsel bir araştırma ile “Görünenin Ötesinde Abdülmecid Efendi” başlıklı bölümde yer alıyor. Sabancı Üniversitesi, Koç Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi iş birliğiyle gerçekleştirilen çalışmada Abdülmecid Efendi’nin resim tekniği, eserlerinin geçirmiş olduğu restorasyon çalışmaları, kullandığı malzemelerin yapısı, rengi, boya katmanları ve dokusu ile onun sanatsal üretim koşullarına ışık tutuyor.

Zamanının ruhunun farkında bir Şehzade

Sakıp Sabancı Müzesi Dr. Nazan Ölçer “Sakıp Sabancı Müzesi’nin böylesine sıra dışı bir sanatçıya, çok yönlü bir Şehzade’ye ev sahipliği yapacak olmasının mutluluğunu yaşıyoruz. Sultan Abdülaziz’in saltanatı sırasında doğan ilk oğlu Abdülmecid Efendi, çok erken yaşlarda babasının trajik ölümünü yaşamış ve bunu hiçbir zaman unutamamış. Hayatının yaklaşık elli yılını şehzâde, dört senesini veliahd, yaklaşık on altı ayını halife, son yirmi yılını ise sürgünde geçirmiş. Yetmiş altı senelik ömründe mutlakiyet, meşrutiyet ve cumhuriyet olmak üzere üç rejime de tanıklık etmiş, iki dünya harbi yaşamış... Osmanlı’nın son veliahdı ve son halifesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin de seçtiği ilk ve tek halife Abdülmecid Efendi, Osmanlı İmparatorluğu’nun parçalanıp tarihe karışmasının bizzat şahidi olmuş. Kuşkusuz yaşanan askeri ve siyasi olaylardan en çok etkilenen kişilerden biri ancak her zaman müşfik bir baba ve dede olduğunu görüyoruz. Ressam kimliğinin yanında müzik ve hat sanatı ile ilgilenmiş; şehzâdeliğinden itibaren aydınları ve sanatçıları desteklemesinin yanı sıra onlarla kurduğu yakın dostluklarla Osmanlı hanedanı için alışılmışın ötesinde olmuş. Zamanının ruhunun farkında, Doğu-Batı ve gelenek-modernite ikilemleri karşısında din ve geleneğine bağlı olmakla beraber Batı’ya da açık bir Türk münevveri olarak yaşamış. Müzemizdeki sergide Doğu’yu ve Batı’yı kendi içinde harmanlamış bir modern çağ prensi olan Abdülmecid Efendi’yi çoğu ilk kez yan yana gelmiş, ilk defa görülecek bir seçkiyle anıyor, Şehzadenin çok yönlü sanatına odaklanıyoruz.

Tevfik Fikret'in Şiirinden ilham alan 3 ayrı Sis tablosu ilk kez yan yana sergileniyor

Sergimizde Şehzade’nin ressamlığının yanı sıra edebiyat ve müzikle ilişkisine, dönemin aydınları ve sanatçılarıyla kurduğu yakın dostluklara bakacağız. Tevfik Fikret’in şiirinden esinlenerek çizdiği 3 adet Sis tablosunu ilk kez yan yana göreceğiz. Yakın dostu Pierre Loti’ye hediye ettiği manzara tabloları; mektupları, bazısı bilinmeyen aile fotoğrafları, aralarında yakın dostu Abdülhak Hamit’in Finten oyununun prömiyeri için verdiği davet de olmak üzere pek çok menünün de olduğu 300’den fazla belgeyle Abdülmecid Efendi’yi keşfedeceğiz. Sergi boyunca ziyaretçilerimize sarayın ilk kapsamlı resim koleksiyonunun oluşmasını da sağlayan babası Sultan Abdülaziz’e ait besteler eşlik edecek. Tüm sanatseverleri bu sıra dışı Şehzade’yi daha yakından tanımak üzere müzemize bekliyoruz” dedi.

Cenk Alper: Sanat bizim vazgeçemeyeceğimiz en önemli değerimiz 

Serginin açılışı dolayısıyla düzenlenen toplantıda konuşan Sabancı Holding CEO’su Cenk Alper, “Sabancı Topluluğu olarak sadece ekonomik anlamda değil, kültür, sanat ve eğitim gibi toplumsal kalkınmanın omurgası olarak nitelendireceğimiz alanlarda da öncü ve örnek olmayı sürdürüyoruz. Her koşulda, sanatın kapsayıcı, birleştirici, bütünleştirici ve ilham verici gücüne; yaydığı umuda inanıyoruz. Ve işte tam da bu nedenle hangi alanda ne iş yapıyorsak yapalım, sanat bizim vazgeçemeyeceğimiz en önemli değerimiz olarak yerini koruyor. Topluluğumuzun ülkemizin sahip olduğu değerleri daha geniş kitlelere ulaştırma isteği; bugün bir başka ustayla Abdülmecid Efendi sergisi desteğiyle devam ediyor. Bu buluşmayı gerçek kılan Sakıp Sabancı Müzesi’ne çok teşekkür ediyor, 2022 yılında 20. yaşına girecek müzemizi, dünyamızı sanatla güzelleştirdikleri ve ülkemizdeki sanat hayatına kattıkları için ayrıca tebrik ediyorum.” dedi.

“Şehzade’nin Sıra Dışı Dünyası: Abdülmecid Efendi” sergisi 1 Mayıs 2022 Pazar gününe kadar pazartesi hariç 10.00 – 18.00, cumartesi 10.00 – 20.00 saatleri arasında SSM’de Galeri -2’de ziyaret edilebilecek.   

Abdülmecid Efendi'nin hatları için ayrı biergi açılacak

Öte yandan sergide yer alması planlanan Hat tablolarının sergiden çıkarıldığını belirten Sakıp Sabancı Müzesi Dr. Nazan Ölçer, Hat Sanatı hayranlarına ayrı bir müje vererek, Abdülmecid Efendi'nin hat sanatı eserleri için ayrı bir sergi planlandığını belirtti.

Yaşar İliksiz - Arkeolojikhaber.com