Seneca kimdir?

1. Seneca, Lucius Anneus: Yaşlı, MÖ 50-MS 40. Corduba’lı hatip.

Seneca’nın(genç) babası, şair Lucanus’un büyükbabasıdır. Hitabet üzerine yazdı­ğı eserlerini imparator Tiberius ve Caligula zamanında tamamlamıştır. Controversiae ve Suasoriae adlı eserleri okullarda hitabet eğitimi için yazılmış eserlerdir. Üç oğlu da Roma siyasi hayatında önemli yerlere gelmişlerdir.

2. Seneca, Lucius Annaeus: Genç, MÖ 4-MS 65. Romalı filozof, devlet ada­mı, hatip ve tragedya yazarı.

Seneca(yaşlı)’nın oğlu, şair Lucanus’un amca­sıdır.

MS 1. yüzyılda Roma’nın en önde gelen düşünce adamı ve Nero’un saltanatının ilk döneminde imparatorluk politikasına yön veren kişilerden biridir.

İspanya’da Corduba kentinde varlıklı bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Do­kuz yaşında Roma’da dilbilgisi, hitabet ve felsefe dersleri aldı. 25 yaşına gel­diğinde hatip olarak ün kazanmıştı. 37 yaşında imparator Claudius tarafın­dan sözde zina suçlamasıyla Korsika’ya sürgüne yollandı. 45 yaşında, ileride imparator olacak Nero’un annesi Agrippina(genç)’nın etkisiyle geri çağrıldı ve oğluna özel öğretmen olarak atandı. 49 yaşındayken Burrus ile birlikte Nero’un danışmanığına getirildi. Sonraki sekiz yılda imparatorluk, bu ikilinin Nero’yu ustaca yönlendirmesiyle iyi idare edildi.

Gaius Calpurnius Piso önderliğinde Nero’ya karşı girişilen bir suikast planına karışmakla suçlanınca in­tihar etti. Seneca intihar ederken eşi Paulina da intihar etmek istemiş ancak Nero’nun askerlerinin müdahalesi ile engellenmiştir.

Stoacılık ekolüne mensuptur.

Eserlerinde çilecilik ve dünya nimetlerinden kaçmayı savundu. Çok yüksek davranış idealleri, ahlak kuralları olan bir adamdı. Ama kendi yaşamında bu ideallere sadık kalmamıştır.

Britannicus ve Agrippina’nın Nero tarafından öldürülmesine göz yumdu, ahlak prensip­lerine hiç de uymayan şekilde sarayda yaşadı ve büyük servet edindi.

Hıris­tiyan inançlarına yakın görüşleri olduğu için eserleri Orta Çağ boyunca okun­muş, değerlendirilmiştir. Eserlerini yayına hazırlayanlar arasında Erasmus da vardır.

Görüşlerinden ve üslubundan etkilenenler arasında Calvin, Montaigne, ve Rousseau bulunur.