Sui Iuris

Sui Iuris: Antik Roma’da, bir tür evlilik.

Kadının evlenmesine karşın pater familiasının potestası altında kalması.

Böyle bir manus dışı evlilik tanıklar önünde yapılan bir evlilik antlaşması ile gerçekleşirdi. Bu evlilik kadını kocasının ailesinin üyesi yapmazdı. Böylece kadın doğum ile birlikte kendisine verilen nomen gentileyi ve kendi şahsî servetini elinde tutmaya devam ederdi.

Manus dışı bağımsız evlilik en yaygın tarzdı ve Geç Cumhuriyet dönemi sonuna doğru hemen hemen tek evlilik şekli bu olmuştur.

Böyle bir evlilikte, manustaki formaliteler söz konusu olmadığından ayrılma işlemi de basitti. Ayrılma, eşlerin karşılıklı anlaşarak (divortium) ve tek taraflı isteğe bağlı olmak üzere (repudium) ikiye ayrılırdı.

Kural olarak, boşanmak isteyen taraf, bir (nuntium remittere, res tuas tibi habeto) aracılığı ile bu kararını eşine bildirirdi.

Kadının zina yapması ve bunun ispatlanması durumunda ayrılma kesindi. Bu durumun dışında, boşanan kadına çeyizinin geri verilmesi gerekmekteydi ve bu erkeğin yapacağı keyfi boşanmalara karşı bir güvence niteliğini taşımaktaydı.