Thermae nedir?
Thermae nedir?
Thermae; Antik Roma mimarlığında anıtsal boyuttaki genel hamam yapısı.
Bunlar özel hamam olan balnea’dan farklıdırlar.
Thermae’de dinlenme yerleri, spor alanları ve bahçeler de yer almaktaydı. Roma’da bu hamamlar ayrıca, görüşmelerin yapıldığı toplumsal işlevli yerlerdi.
Antik Roma hamamları şu bölümlerden oluşmaktadır:
a) Frigidarium; soğukluk bölümü. İçinde bir de havuz bulunmaktaydı.
b) Caldarium: sıcaklık kısmı.
c) Tepidarium: ılıklık kısmı.
d) Apoditerium: Frigidarium (soğukluk) bölümünün önünde yer alan, camekanlı, dairesel planlı dinlenme ve soyunma yeri.
e) Laconicum: Caldarium (sıcaklık) kısmının, genellikle yarım daire plânlı, bağımsız da inşa edilebilen terleme bölümü. Tavanı tonozlu olup, burada bir hava penceresi yer almaktadır. Isı fazla olduğu zaman bu pencere açılırdı. (Antik Yunan’da Pyriaterion)
f) Sudotorium: İçinde buhar banyo yapılan en sıcak bölüm. Terleme bölümü. Hamamlarda, caldariumun ortasına yapılmış olanları ile caldariuma bağlı olan bir oda olarak yapılmış örnekleri vardır.
g) Praefurnium: ateşin yandığı külhan kısmı. Ilık ve sıcak salonlar da buradan ısıtılmaktaydı. Antik Roma hamamlarında zeminin altında, içinde sıcak havanın dolaşmasını sağlayan kanallara hypocaustum denmekteydi. Tabanın altındaki boşlukta genellikle tuğla payeler bulunmakta ve taban bu payeler üzerine oturmaktadır. Tabanı taşıyan bu payelere suspensura denilmektedir. Tabanın bazen tonozlu tuğla duvarlar üzerine oturduğu da görülmektedir. Caldarium ile laconicum arasında tabam hypocaustumun üstünde intercapedo denilen bir geçit yer almaktadır.
Sıcak hava ve dumanın dolaşarak iç kısmın ısıtılması, duvar içlerinde yer alan dikdörtgen prizması şeklindeki tubulus denilen içi boş tuğlalarla sağlanmaktaydı.