Tukidides kimdir? Thucydides'in tarihi kişiliği nedir?

Thucydides (Tukidides / Thukididis); Bilimsel Tarihçiliğin öncüsü kabul edilen Atinalı General ve Tarih Yazarıdır. Thucydides'in M.Ö 460 yılında veya daha önceki bir yılda doğduğu ve MÖ 404'ten sonraki bir tarihte öldüğü tahmin edilmektedir. Hayatı hakkında fazla bilgi yoktur. Onu ünlü kılan MÖ 5. yüzyılda Atina ile Sparta arasında 30 yıl süren mücadeleyi anlatan Peloponez Savaşı Tarihi (Peleponnesos Savaşları Tarihi) adlı eseridir. Siyaset Biliminde bu esere atfen kullanılan Thucydides Tuzağı adlı modern bir terim de vardır.

Thucydides'in babasının adı Olorus'tu. Olorus, Atinalıların yaygın kullandığı isimlerdi. Annesinin ise Trakya kökenliydi. Bu nedenle de Bir Trakya prensinin kızıyla evli olan nüfuz sahibi Atinalı devlet adamı general Miltiades ile akraba olduğu tahmin edilmektedir.

Hakkındaki tüm bilgiler kaleme almış olduğu Peloponnesos Savaşı Tarihindeki anlatılara dayanmaktadır. Thucydides, savaşta aktif rol aldığını, vebaya yakalandığını ve demokrasi güçleri tarafından sürgün edildiğini anlatır. Kayıtlarında yer almasa da Samian İsyanı'nı bastırmakta görevlendirilmiş olması mümkündür.

Anlattıklarına göre; 430-429 yıllarındaki büyük veba salgını başladığında Atina'daydı; Hastalık kendisine de bulaştı ama atlatmayı başardı. 424'te, yılın 10 stratēgoi'sinden biri seçildi ve bağlantıları nedeniyle, Thasos'ta konuşlanmış Trakya bölgesindeki filonun komutasına atandı. Kış ortasında ani bir saldırı başlatan Spartalı general Brasidas'ın önemli Amfipolis şehrini ele geçirmesini engelleyemedi. Bu başarısızlığı nedeniyle yargılandı ve sürgüne mahkûm edildi. Bu sürgün ona Tarih yazımı için dikkati dağılmadan çalışma, seyahat etme ve özellikle Peloponnesos tarafında Spartalılar ve müttefikleri ile iletişim kurma fırsatı verdi. 

Savaş boyunca hayatta idi ve 20 yıllık sürgünü  Atina'nın düşüşünden sonraki 404 barışıyla sona erdi. Ölümünün zamanı ve şekli bilinmiyor. Ancak M.Ö. 404'ten kısa bir süre sonra ölmüş olması muhtemeldir. Barışı izleyen sıkıntılı zamanlarda şiddet sonucu öldürülmüş de olabilir çünkü yazdığı tarih, planladığı sondan çok önce bitmektedir. Mezarının ve anısına dikilen anıtın MS 2. yüzyılda Atina'da ayakta durduğu ise sonraki nesil tarihçilerinin kayırlarından anlaşılmaktadır. .

Savaşı uzun olacağını tahmin edip, gözlemleyip notlar almaya başladığında gençlik yıllarını geride bırakmıştı..Bu nedenle ve anlattıklarının 431'den hemen önce, savaşı doğuran olaylarla başlamasındam dolayı muhtemelen 460'tan önce doğduğu tahmin edilmektedir. M.Ö. 424 yılında büyük öneme sahip askeri yargıç unvanı olan stratēgos seçildiğinde 30 yaşından büyük olması gerekiyordu. Bu tahminler doğru ise onun Yunan tarihçi Herodot'tan daha genç olması muhtemeldi.

Thucydides, eserinin girişinde, tarafsız davrandığını, kanıt toplayarak yazdığını ve neden-sonuç analizi yaptıüıı belirtir ki bu nedenle de  "bilimsel tarih yazıcılığının"in öncüsü kabul edilmektedir.

MÖ 5. yüzyılda Atina ile Sparta arasındaki mücadeleyi anlatan Peloponez Savaşı Tarihi, aynı zamanda bir ulusun savaş politikalarının ilk kayıtlı politik ve ahlaki analizidir..

Peloponez Savaşı Tarihi, Sparta ile Atina arasında MÖ 431'de başlamış ve MÖ 411 yılına kadar sürmüştür.