Tiglatpileser kimdir?

1.Tiglatpileser I: MÖ 1114-1076 arasında hüküm sürmüş Asur kralı.

Asurresisi I’nin oğlu ve halefidir.

Kraliyet belgelerinin yazılımına yenilik getirmiş, kra­lın yaptıklarını anlatan belgeler onun döneminden sonra yıllık adıyla anılmış­tır.

Hitit İmparatorluğunun yıkılmasından sonra bölgeye yeni halklar yerleş­mişti. Öncelikle dikkatini bu bölgeye verdi, yürüttüğü seferlerle Anadolu’nun içlerine kadar ilerledi, kentleri tahrip etti, vergiler bağladı. Van Gölü bölge­sinde Nairi’leri yendi, vergiye bağladı. Bu bölgeyi kontrol altına aldıktan sonra güneye, Lübnan bölgesine dikkatini verdi. Bu bölgede sorun yaratan Arami kabilelerini denetim altına aldıktan sonra tahttaki otuzuncu yılında Babil’e yöneldi. Hayli çabaladıktan sonra Babil kralı Nabukadnezar I’ı yen­di, Dur-Kurigalzu, Sippar, Opis ve Babil’i aldı, kraliyet sarayını yaktı. Aynı zamanda yasal derlemeler yapmış, Asur’da bir kütüphane inşa ettirmiştir.

Baş­kentini anıtlar ve değişik ağaçlarla donatan bu kralı Asur tabletleri ideal kral olarak tasvir eder; güçlü ordunun yorulmaz komutanı, tanrıların sadık hiz­metçisi, başmimar, sosyal ve yasal düzenin koruyucusu. İlk kez onun döne­mine ait belgelerde kralların av sahneleri tasvir edilmiştir. Ölümünden sonra yerine oğlu geçti.
 

2. Tiglatpileser III: MÖ 744-727 arasında hüküm süren Asur kralı.

İmparatorlu­ğun küçülüp devletin zayıfldığı bir dönemde tahta çıkmış ve Asur İmparator­luğunu tekrar bölgesel büyük bir güç haline getirmiştir. Neredeyse her yıl se­fere çıkardığı ordusunun hareket hızını arttırmıştır. İlk yıllarında sorun çıka­ran Arami kabilelerini denetim altına aldıktan sonra dikkatini gittikçe güçle­nen Urartu devletine çevirdi. MÖ 743’te rakibine karşı mutlak bir zafer ka­zandı. MÖ 735’te çıktığı ikinci seferinde başkent Tuşpa’yı kuşattı fakat alamadı. Yine de pek çok kenti yağmalayarak gücünü Urartulara kanıtladı.

Da­ha sonra yönünü Mısır’a çevirdi. MÖ 734’te Gaza’yı aldı, Hama, Damascus ve Tyre’ı vergiye bağladı.

Batıdaki bu başarılardan sonra seferlerini doğuya çevirdi ve sınırlarını Zagros Dağları ve Diyala Irmağı’na dek genişletti. Nabonassar’ın ölümünden sonra Babil’de baş gösteren huzursuzluktan fırsat bi­lip MÖ 729’da Babil’i aldı. Ele geçirdiği yerlerde büyük eyaletleri bölerek kü­çültmüş ve valilerin yönetimine vermiş, bu sayede yerel yöneticilerin güçlen­melerinin önünü kesmiştir.