Tülütabak nedir? Tülütabaklar kimlerdir?

Tülütabaklar; Balıkesir'de kurtuluş savaşında sivil psikolojik savaş unsuru olarak direniş gösteren debbağ işçilerine verilen isim ve o işçilerin anısını yaşatan temsili gösterilerin zamanla oluşturduğu folklorik unsurdur.

Tülütabaklar; Tülükabak, Tüylütabak gibi yöresel bazı kullanımları olsa da Tüylüdebbağ kökeninden gelen kavram, esasında Milli Mücadele yıllarında Balıkesir'de düşman askerlerine karşı direnç gösteren, milli toplantıların yapılmasına kolaylık sağlayan yerel direnişçilere verilen isimdir...

Keçi ve koyun postu giyip at kuyruğu takarak, baca kurumu, çan ve değneklerle korkutucu bir görünüme kavuşup Yunan askerlerine karşı çıkan deri iççileri (debbağlar) terimi doğuran kahramanlardır.

Anadolu'daki saya gecelerinde 'Arap' denilen, el ve yüzünü isle boyayarak geceye katılanları eğlendiren folklorik unsurun 20. yüzyıl başlarında Balıkesir'de düğünlerde boy gösterek, çocukları korkutup vatandaşları eğlendirdiği bilinmektedir. Tülütabakların Milli Mücadele yıllarında onlardan ilham aldığı tahmin  edilmektedir.

Savaştan sonra Türütabaklar, kutlama törenlerindeki resmi geçitlerde özel birlik olarak yer aldılar. Zamanla da da folklorik bir unsur haline dönüştüler.

Tabakhane ve deri çalışanlarının milis kuvvetleri gibi yaptıkları bu kahramanlıkları unutulmayarak her yıl Kurtuluş günü tören kortejinde yer alarak temsil edilmektedirler.

,Milli Mücadele döneminde debbağların (tabak, deri işçisi), keçi ya da koyun postu, baca kurumu, atkuyruğu, çan ve değnekle korkutucu bir görünüme kavuşarak düşman askerlerini kaçırdıkları rivayetinden ortaya çıkan "

Tülütabak gösterisi, Balıkesir'e özgü bir gelenek olarak yıllardır sürdürülüyor.

Yılda bir kez sadece Balıkesir'in kurtuluş günlerinde vatandaşların karşısına çıkan Tülütabaklar'ın, işgal dönemlerinde düşmanı korkutup, kaçırdıkları rivayet ediliyor. Tören sırasında işgal kuvvetlerinin askerlerini nasıl korkutmuşlar ise aynısını tören esnasında izleyenlere de yaparak o günün zor koşullarını anımsatmak ve anılarda yer edinmelerini sağlarlar. Ellerine aldıkları baca kurumuyla siyaha boyanmış değnekleriyle, aynadan baktıklarında kendilerini bile tanımayacak hale gelen deri işçileri, yıllardır beraber "Tülütabak" olan arkadaşlarını, siyaha boyanıp, post giydikten sonra tanımakta güçlük çekiyor.

"Tülükabak, Tüylütabak ve Tüylübeddağ" da denilen Tülütabaklar'ın, belirledikleri bir simit fırınından edindikleri baca kurumunu suyla karıştırıp, açıkta kalacak baş, el, kol, bacak ve ayaklarını siyaha boyuyorlar. İş yerlerinde hazırladıkları koyun ya da keçi postlarını üzerlerine geçiren, deriden yapılmış şapka giyen debbağlar, boyunlarına ses çıkarması için çan takıyorlar, bıyık olarak da at ya da manda kuyruğu kullanıyor.