Cumhuriyet tarihinin en köklü dergilerinden olan Türk Arkeoloji ve Etnografya Dergisi, on yıllık aradan sonra 2021'de okuyucularıyla buluşacak.

Kültür ve Turizm Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünce yayımlanan ve saygın bilim insanlarının çalışmaları ile ülke çapında gerçekleşen kazı ve araştırmalar hakkında okuyucularını bilgilendiren dergi, yayın hayatına yeni formatıyla "merhaba" diyecek.

Tarihinde ilk defa Uluslararası Hakemli Dergi statüsünde yayımına başlanacak Türk Arkeoloji ve Etnografya Dergisi, haziranda okuyucularının beğenisine sunulacak.

Titiz bir çalışmayla hazırlanan dergi için birbirinden kıymetli akademisyenlerin ve bilim insanlarının katkılarıyla Yayın Kurulu ile Danışma Kurulu oluşturularak makale toplama aşamasına geçildi.

- Akademik çevreler ilgiyle takip ediyor

Bakanlık Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü bünyesinde yayım hayatında yeni bir sayfa açan derginin, köklü geçmişi ve tarihsel süreç içerisinde üstlendiği misyon, akademik çevreler ve alanda hizmet veren tüm kesimler tarafından ilgiyle takip ediliyor.

Türk Arkeoloji ve Etnografya Dergisi, köklü tarihi ve ilk sayısından bugüne ulaşan tüm sayılarında, arkeoloji ve etnografya alanında önemli bir başvuru kaynağı olmanın verdiği derin tecrübeyle yeni sayılarında da arkeoloji, sanat tarihi, etnografya başta olmak üzere bu alanlarla ilişkili pek çok bilim dalında önemli bulguların paylaşılacağı bir dergi olmaya hazırlanıyor.

Anadolu'nun kültürel zenginliklerinin ortaya çıkartılması ve bilim dünyasıyla paylaşılmasında öncü rol üstlenen, arkeoloji, sanat tarihi, halk bilimi, tarih gibi farklı disiplinlerden bilim insanlarının katkı verdiği derginin, yurt dışında ilgili bilim dallarında eğitim veren üniversitelere de dağıtılması planlanıyor.

Dergi uluslararası platformlarda da adından söz ettirmeyi amaçlıyor.

- İlk kez 1933 yılında yayımlanmıştı

Cumhuriyetin kültür, edebiyat ve sanat çevrelerinin ilgi ve alakasına sunulan dergi, ilk kez 1933 yılında Maarif Vekaleti tarafından "Türk Tarih, Arkeologya ve Etnografya Dergisi" adıyla yayımlanmıştı.

Dönemin Maarif Vekili Reşit Galip Bey, "Türkiye topraklarının uygarlık tarihindeki yerine, Anadolu'nun arkeologlar için kapalı bir hazine sandığı olduğuna ve eski eserlerin bilimsel yöntemlerle muhafaza ve tasnifinin önemine" değinerek, derginin yayım amacını bir yazıyla anlatmıştı.

Anadolu'nun arkeoloji ve tarih açısından taşıdığı zenginliklere paralel bir biçimde değerli bilim insanlarının katkısı, derginin içeriğindeki yazılar ile yazarlarına bakıldığında dikkati çekiyor.

Dönemin Müzeler Dairesi Müdürlüğü görevini yürüten Hamit Zübeyr Koşay, Türkiye'nin ilk arkeologlarından ve gerçekleştirdiği kazılarla Anadolu tarihini aydınlatan Remzi Oğuz Arık, Balıkesir Milletvekilli, tarihçi İsmail Hakkı Uzunçarşılı, uzun yıllar İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nde görev yapan arkeolog Arif Müfit Mansel, İzmir Arkeoloji Müzesi'nin kurucusu Aziz Ogan gibi alanında öncü araştırmacı ve bilim insanlarının yanı sıra Knut Olof Dalman, Johannes Böhlau, Albert Gabriel, Kurt Bittel gibi yaptıkları kazı ve araştırmalarla Türk ve dünya arkeolojisine önemli katkılarda bulunan yabancı araştırmacıların yazıları, derginin uzun soluklu olacağının da bir habercisiydi.

Tarih, arkeoloji ve sanat dünyasında ilk sayısından itibaren takdir ve kabul gören derginin, 1940'ta yayımlanan dördüncü sayısının ardından, yayımına, tüm dünyayı etkisi altına alan Dünya Savaşı nedeniyle dokuz yıl ara verildi.

1949 tarihli 5'inci sayısında "Türk Tarih, Arkeologya ve Etnografya Dergisi" ismiyle yeniden okuyucularına kavuşan dergiyi, Milli Eğitim Bakanlığı yayımlamış, "Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü" ise dağıtmıştı.

Dergi, 1956'da "Arkeoloji" ve "Etnografya" olarak ayrılmış, Türk Arkeoloji Dergisi 1956 ile 1997 yılları arasında, her yıl olmamakla birlikte belirli aralıklarla 26 sayı olarak devam etmiş, Türk Etnografya Dergisi ise yine aynı yıllar arasında 20 sayı olarak yayınlanmıştı.

2000 yılında bir kez daha "Türk Arkeoloji ve Etnografya Dergisi" adıyla yayımına başlanan dergi, 2002 yılı haricinde, her yıl yayımlanarak 11 sayı devam etmeyi başardı.

Dergi, 2011'de yayımlanan son sayının ardından, makale toplama sürecinde karşılaşılan çeşitli zorluklar nedeniyle yayım hayatına ara vermek zorunda kalmıştı. Bugün ise yeniden okucularıyla buluşmaya hazırlanıyor.

AA Yasemin Kalyoncuoğlu