Eski Türkistan’ın antik Yesi Şehri'nin bulunduğu Kultobe arkeolojik kazı alanında şekli Haçı andıran bir kale kalıntısı, kalenin eski katmanlarında ise aralarında altın takılarında da bulunduğu pek çok mücevher keşfedildi.
Türkistan’daki Kultobe (Kültepe) Arkeoloji alanında Türkistanlı ve Kazakistanlı arkeologlar tarafından yürütülen kazı çalışmaları Kazakistan Ulusal Bilim Akademisi Arkeoloji Enstitüsü'nden Erbulat A. Smagulov'un başkanlığında sürüyor.
Eski Türkistan’ın ünlü tarihi kenti “Yesi Şehri” olarak bilinen bölgesinde Kazak Kültür Araştırma Enstitüsü tarafından finanse edilen kazılarda bu yıl çok sayıda altın mücevher ortaya çıkarıldı.
Alanda bu yıl yapılan kazıların sonuçları 11 Eylül'de yapılan basın toplantısı ile açıklandı.
Arkeologlar alandaki ilk yerleşimin barakalarla başladığını tespit ederken, haç şeklinde inşa edilmiş bir kalenin iyi korunmuş kalıntılarına da ulaştılar. Surlarının yüksekliği üç buçuk metreyi bulan kalenin, oval uçlu dört kenarı ana yönleri gösteriyor. Surları biribirini takip eden dörtgen bloklar halinde örülmüş Kalenin kapı kemerleri ve tonolarının iyi korunmuş durumda bulunduğu belirtildi.
Alanda bulunan dikkat çekici bir başka bulgu ise Arapça el yazması bir kitabın deri cilti oldu. Kitabun deri kapağına yapışık bir sayfası dışında neredeyse tamamının çürüdüğü belirtildi.
Yesi kalesinin daha eski katmanlarında ise ibadethane olarak kullanıldığı düşünülen kısımlar keşfedildi. Bu alanda bir kısmı altın olmak üzere çok sayıda kadın taksı keşfedildi. Arkeolog E. Smagulov’a göre, Yesi’nin eski sakinleri tarafından, tapınılan güçlere hediye edilmiş görünüyor. Deri kılıflar içinde korunan mücevheratlar arasında, değişik tipte boncuklardan oluşan bir kolye, taşlarla süslenmiş altın küpeler çıktı.
Türkistan'da bulunan hazinenin maddi değerinden çok tarihi önemi olduğuna dikkat çeken arkeolog Erbulat A. Smagulov, “Kadın mücevherleri eski kültürel katmanlarda bulundu. Altın küpelerin şeklinin karşılaştırmalı bir analizi, II-III. yüzyıllarına kadar uzanan Yesi antik kalesinin alt katmanını işaret ediyor. Benzer bir altın küpe, geçen sezon bu katmanda başka bir yerdeki keşif gezimiz sırasında bulundu. Bu nedenle, antik kalenin yapım zamanını güvenle çağımızın ilk yüzyıllarına bağlayabiliriz.
Smagulov, “Daha eski Kültöbe katmanlarında yapılacak çalışmaların, bize sonuçlarımızı doğrulayan bulgular sağlayacağından eminim” dedi.
Kazı alanında bulunan eserlerin restorasyon ve envanter kayıt işlemleri tamamlanfdıktan sonra Türkistan’da inşa edilecek yeni müzede sergileneceği belirtildi.
Kaynak: yujanka.kz (Çeviri: Banu Nagashbek - Bilimdili.com)
Fotoğraflar: Andrey Dontsa