Türkiye ile ABD arasında ocak ayında imzalanan ve Türkiye'ye ait arkeolojik ve etnolojik eserlerin ithalatını kısıtlamayı öngören mutabakat zaptının onaylanmasına ilişkin karar, Resmi Gazete'de yayımlandı.

Türkiye adına Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'un, ABD adına Ankara Büyükelçisi David Satterfield'ın imzaladığı mutabakat zaptına göre, her iki ülkenin taraf olduğu kültür varlıklarının kanunsuz ithali, ihracı ve mülkiyet transferinin önlenmesi ve yasaklanması için alınacak tedbirlerle ilgili 1970 tarihli Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) sözleşmesi uyarınca hareket edilecek.

ABD, Türkiye'nin aksi yönde bir lisans hazırlamadığı milattan önce 1,2 milyon yılı ile milattan sonra 1770 yılları arasındaki döneme ait organik malzemeden yapılmış objeler ile milattan sonra 1. yüzyıl ile 1923 yılları arasına ait taş, metal, seramik, boya, cam, tahta, tekstil, deri, parşömen ve diğer organik malzemelerden yapılmış objelerin ABD'ye ithalatını kısıtlayacak.

Bunun yanında ABD, mülkiyeti yasal işlemlerle kendisine geçen objelerin ve eserlerin iadesini Türkiye'ye teklif etmekle yükümlü olacak.

Türkiye, yetkisiz kazı, kültür varlığı hırsızlığı, kültür varlığı kaçakçılığı ile kültürel mirası tehlikeye atan diğer tüm tehditlere ait bilgileri, ABD ile paylaşma konusunda çaba gösterecek.

Taraflar, Türkiye'nin sahip olduğu kültürel mirasın değerinin görülmesi ve halkın eserlere erişiminin sağlanması amacıyla eserlerin uzun dönemli ödünç verilmesi de dahil olmak üzere kültürel ve bilimsel amaçlı eser mübadelesini teşvik edecek.

Söz konusu ithalat kısıtlamaları, alınan kararların ABD Federal Gazetesi'nde yayımlandığı tarihte yürürlüğe girecek. Anlaşma uzatılmadığı takdirde 5 yıl yürürlükte kalacak.

AA Behlül Çetinkaya