Niğde'nin Kemerhisar ilçesindeki Tyana Antik Kenti'nde devam eden kazılarda, deniz canlısına ait olduğu değerlendirilen yaklaşık 20 milyon yıllık fosil bulundu.

Kazı heyeti başkanı ve Aksaray Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Osman Doğanay, AA muhabirine, Tyana'nın, Kapadokya bölgesinin en önemli kenti olduğunu söyledi.

Yazılı belgelerle kentin en az 4 bin yıldır kesintisiz iskan gördüğünün bilindiğini anlatan Doğanay, kentte Tunç ve Demir Çağı ile Hititler, Helenistik, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı medeniyetlerine ait çok sayıda kalıntı olduğunu aktardı.

Doğanay, kentin erken dönem bulgularına ulaşmak için güney yönde sondaj kazısı çalışmalarına başladıklarını belirterek, "2 aydır süren kazılarda 4 metre derinliğe ulaştık. Şu anda Tunç Çağı'nın erken evresine ve o döneme ait eserlere ulaştık. Kentin geçmişinin kalkolitik hatta neolitik döneme kadar uzandığına dair bilgiye, belgeye ulaşacağız. Tyana'da yerleşimin günümüzden en az 5-6 bin yıl öncesine uzandığına dair net bilgileri, arkeolojik belgelerle ispatlamış olacağız." dedi.

- "Disklerin de fosille birlikte ödeme aracı olarak kullanıldığını tahmin ediyoruz"

Tek bir sondajda, 200'e yakın müzelik değerde esere ulaştıklarını vurgulayan Doğanay, şunları kaydetti:

"Kazı çalışmalarında seramik ve idoller, beklenen buluntular ama Tunç Çağı'nın en erken evresine ait tabaka içerisinde deniz canlısı fosili bulduk. Fosilin 20 milyon yıl kadar öncesine ait 'nummulites' cinsi deniz kabuklusu olduğunu tespit ettik. Yine aynı tabakada yuvarlak küçük, diskler bulduk. Bu disklerin de fosille birlikte ödeme aracı olarak kullanıldığını tahmin ediyoruz çünkü Mısır'da benzer örnekleri var. Dolayısıyla en erken ödeme araçları olarak ingot (sikke icat edilmeden önce değişim aracı olarak kullanılan, sığır derisi şeklinde yapılmış, yassı bakır levha) dışında, bu tür deniz canlılarının fosillerinin de kullanıldığını tahmin ediyoruz. Tabii elimizde tek örnek var. Önümüzdeki sezon, bu fosillere daha fazla ulaşacağımızı düşünüyoruz."

Doğanay, bulgulara göre Tyana Antik Kenti'nde örgütlü insan yaşamının en az 5 bin yıl öncesine kadar uzandığına da dikkati çekerek, "Canlı yaşamı anlamında, 20 milyon yıl önce burası belki de bir deniz tabanıydı veya çekilen bir denizden ibaretti. Çünkü Tunç Çağı insanı bu fosili çok uzaklardan getirmiş olamaz. Bu civardan bir yerden topladı getirdi ve belki de ödeme aracı olarak kullanıyordu." diye konuştu.

AA Abdullah Özkul