Uluslararası Medeniyet, Şehir ve Mimari sempozyumu, İ.Ü. üniversitesinin Kongre ve Kültür Merkezinde başladı.

Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Refik Turan, Osmanlı'nın büyük bir devlete dönüşmesinin en büyük nedeninin şehirler olduğunu belirtti.

Türk Tarih Kurumu ve İstanbul Üniversitesinin (İÜ) ortaklığında düzenlenen "Uluslararası Medeniyet Şehir ve Mimari" sempozyumu, üniversitenin Kongre ve Kültür Merkezinde yapılıyorı.

Sempozyumun açılışında konuşan Turan, kültür ve medeniyetin insanlığın gelişmişliğini ifade eden iki temel kavram olduğunu, kültürün milli, medeniyetin ise evrensel özelliği bulunduğunu söyledi.

Turan, Batı medeniyeti içerisinde çok sayıda ülkeyi barındırdığını, İslam medeniyeti içinde ise Türk kültürünün var olduğunu anlatarak, şunları kaydetti:

"Medeniyetler ve kültürler doğarken dikkat edilmesi gereken temel kavram, şehirlerdir. Dilimizdeki medeniyet kavramı da 'medine' yani şehir sözcüğünden doğmuş, geniş anlam kazanmış bir kavramdır. İnsanların zaman içinde bir yerlerde mekan tutmaları, onların ön almalarını sağlamış ve zaman içerisinde mekanın etrafındaki insanları da kolayca tesir altına almaları sonucunu doğurmuştur. Dinler şehirlerde doğmuştur, dilin ve edebiyatın gelişmesi tamamıyla şehirlere has bir olgudur, güvenlik ve adalet zarureti insanlığın her devrede muhtaç olduğu temel kavramlar arasında yer almaktadır."

Osmanlı Devleti'nin, kurulduğu dönemde daha iyi siyasi organizasyonlar varken ön plana çıkmasının hala araştırıldığını belirten Turan, "Bunun çeşitli cevapları verilmektedir ancak Osmanlı'nın büyük bir devlete dönüşmesinin en büyük nedeni; şehirlerdir. Osman Gazi döneminde çok yer fethedilmiştir ama onun rüyası Bursa'dır. Diğer Türk devlet adamlarının asıl rüyası; İstanbul'dur. İstanbul, Fatih'e kadar 23 defa kuşatılmıştır." dedi.

İÜ Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak ise insanı ve insanlığı anlamlı kılan kavramın medeni hareketler olduğunu ifade ederek, "Şehirlerimiz, medeniyetin ve kültürün taşıyıcıları olmuştur. Mimari unsurlar ve müesseseler, şehirleri temsil etmektedir. İnsanlık tarihi boyunca oluşturulan bütün birikimler şehirler vasıtasıyla gelecek nesillere ulaştırılmıştır. İstanbul küçük bir yerleşim yeriyken, bir şehir haline planlı olarak getirilmiştir. Bir tesis açılırcasına, şehir olarak açılışı gerçekleştirilmiştir. İstanbul'un tarihteki adı şehirlerin kraliçesidir." diye konuştu.

Sempozyumda, "Balkanlarda Kentsel Miras", "Şehir Tasvirleri", "Şehrin Oluşumunda Kavram ve Kuramlar", "Osmanlı Öncesi Anadolu Kentleri", "Osmanlı Kenti ve Mimarisi", "Ortadoğu Kentleri", "Modern Kente Daire Tespitler", "Medeniyetlerin Kavşağı İstanbul", "Kentsel Koruma ve Yaşatma", "Osmanlı Mimarisi-18. Yüzyıl", "Kafkas Coğrafyasından Orta Asya'ya Kentler" gibi ana başlıklar etrafında 15 oturum gerçekleştirilecek.

12 Nisan'da başlayan, yurt içi ve yurt çok sayıda akademisyenin katıldığı sempozyum, bu gün sona erecek. 

A.A. Serdar Okay