Nevşehir'in Ürgüp ilçesine bağlı Sofular, 8 yıldır sürdürülen arkeoloji kazılarda ortaya çıkarılan yeni bovit türüne Sofular adı verilecek.
2010 yılında başlayan ve 4 yıl süren Sofular köyündeki Eski Kışla mevkisinde, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Okşan Başoğlu gözetiminde yürütülen yüzey araştırmalarında fosil kalıntılarına rastlanınca 2014 yılına alanda kazı yapılmasına karar verilmişti.
Kazı başkanı Prof. Dr. Başoğlu, Sofular Fosil Kurtarma Kazıları'nın 8. yılında basın mensuplarına önemli bir keşfi açıkladı ve Boynuzlugiller familyasına mensup yeni bir tür keşfedildiğini söyledi.
Canlı fosili literatürüne girecek yeni tür "Sofular" adını alacak
Başoğlu, "Sofular kazısında, yeni bir bovit türünden bahsedebiliriz. Yeni bovit türüne (boynuzlugiller) Dünya literatürüne girecek. İlk kez burada ortaya çıkarıldı. Ona da 'Sofular' adını veririz." dedi.
Prof. Dr. Başoğlu, "Sofular'daki fosil kalıntıları nadide örnekler barındırıyor. Yüzeye yakın fosilleri eklemli olarak buluyoruz. Bu da bizi çok zorlamıyor. Bir de nadide örnekleri barındırması ilginç. Bu kadar çok fazla türün bir arada olması ilginç. Dolayısıyla coğrafyanın da buna destek vermesi ilginç. Bunlar bizi çok heyecanlandırıyor. Yeni türler bulmamız da heyecan uyandırıyor" dedi.
Geçmişte yaşayan canlı türlerinin Anadolu'yu köprü olarak kullandığı anlaşılıyor
Kültür ve Turizm Bakanlığının geçen yılki kararı doğrultusunda, 12 aylık kazı statüsüne alınan fosil alanındaki çalışmaların heyecan verici neticeler doğurabildiğini ifade eden Başoğlu, alanın yoğun fosil yataklarıyla kaplı olduğunu söyledi.
634 dönümle sınırlandırılan kazı alanında çalışma yürüten ekiplerin ortaya çıkardığı aslan, sırtlan, zürafa, geyik, antilop, gergedan ve fil fosili başta olmak üzere çeşitli canlı türlerine ait çok sayıda kalıntı, laboratuvarda inceleniyor.
Ortaya çıkarılan bulgulara göre, milyonlarca yıl önce Anadolu'nun tropikal bir iklime sahip olduğunu belirten ve çok sayıda canlı türüne ait fosilin aynı alanda yer almasının coğrafyanın geçmişine de ışık tuttuğunu dile getiren Başoğlu "Anadolu, dünya paleontoloji, doğa tarihi ve canlı bilimi açısından çok önemli bir merkez. Anadolu, coğrafi konumu gereği, üç kıtanın birleştiği noktada. Dolayısıyla canlı göçleri Anadolu üzerinden yayılıyor. Çok çeşitli canlıya ev sahipliği yapıyor ayrıca buradan türemiş canlılara da ev sahipliği yaptığı için zengin bir canlı topluluğuna sahibiz. Anadolu'da sürekli bir trafik var. Afrika'dan gelip Anadolu üzerinden Avrupa ve Asya'ya dağılıyor. Asya türleri, Avrupa türleri hatta Kuzey Amerika türleri de Anadolu üzerinden Afrika'ya dağılıyor. Karşılıklı bir trafikten söz ediyoruz. Çünkü üç kıtayı bağladığı için başka yol yok, buradan geçeceklerdi. Sofular'da, yırtıcılar var, aslan, sırtlan gibi. Zürafa, fil, antilop, geyik benzeri canlılarımız çok fazla. Buranın tropikal ve yarı tropikal iklime, bitki örtüsüne sahip olduğunu söyleyebiliriz. Günümüzden çok farklı bir coğrafya olduğunu ifade edebiliriz. Buradaki fosil lokalitesi çok geniş bir alanı kapsıyor." dedi.
Başoğlu, kazı çalışmalarında ortaya çıkan fosillerin laboratuvar ortamında incelenmeye alındığını, temizleme ve onarımın ardından da bilimsel araştırmalara tabi tutulduğunu sözlerine ekledi.