Uzun yıllardır çöplük gibi kullanılan Topkapı Sarayı’nı deniz tarafından çevreleyen tarihi surlardaki restorasyonu inceleyen uzmanlar gördükleri manzaraları hoyratlık olarak yorumladılar.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Topkapı Sarayı’nı çevreleyen ve yıkılma tehdidi altındaki surların yeniden restore edilmesi için Sur-u Sultani projesini uygulamaya koydu. Projenin 2. Etap bölümünde Topkapı Sarayı’nın Marmara Denizi kıyısındaki 1300 metrelik tarihi surların restorasyon çalışmaları devam ediyor

Tarihi surların 1990 yılından sonra yapılan restorasyonlar sırasında normal inşaat betonu ile yapılan restorasyon bölümleri de yıkılarak aslına uygun bir şekilde özel yapılmış harçla güçlendirilerek yeniden onarılıyor. Restorasyon sırasında, binlerce yıllık tarihi surlara bitişik olarak yapılan betonarme kafe ve lokantalar da yıkılıyor. Bu binaların tarihi surlara ciddi tahribatlar oluşturduğu belirtildi.

Tarihi surlar 6. yüzyıl dönemi Geç Helenistik, Roma ve Osmanlı izleri taşıyor. Yapılan bu onarımlarla her dönemin özellikleri de korunuyor. Sur restorasyonu sırasında 11. yüzyıl dönemine ait bir kilise kalıntısı ve 25 insana ait kemik parçaları bulundu. Ayrıca sur diplerinde Bizans dönemlerine ait 150 adet amfora ele geçirildi.

Röleve ve Anıtlar Kurulu Müdürü Dr. Olcay Aydemir ve Yüksek Mimar Nevhiz Koyukan, restorasyon çalışmalarının 2019 yılının sonuna doğru tamamlanacağını söyledi.

Ancak uzmanlar restorasyon çalışmalarının hatalı yürütüldüğü kanaatinde....

Restorasyon yapılan alanda incelemelerde bulunan restorasyon uzmanı ve mimarlık tarihçisi Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, “Tam bir endüstriyel restorasyon söz konusu. Surların tüm kabuğu dediğimiz dış yüzeyini çıkartıp, üstüne 20 santim kaplama yapılıyor. Bunun adı restorasyon değil, kaplamadır. Ayrıca çalışmalarda hazır harç kullanıldığını gördük. Endüstriyel restorasyonu uygun bulmuyorum. Yapay müdahaleler ile kaplamayı tutturmaya çalışıyorlar. Surların tamamen üstünün soyulması doğru değil. İçinde korunması gereken parçalar olabileceği unutulmuş. Maalesef kötü bir restorasyon yapılarak, esere zarar verildiğini gözlemledim” değerlendirmesini yaptı.

Dr. Nisa Semiz: Korunması gereken dönem ekleri hoyratça yok edilmiş

İstanbul Kültür Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü’nden Dr.Nisa Semiz ise eleştirilerini şöyle sıraladı: “Görünürde yapılanlar, surlarda yapılacak restorasyonun esaslarına uymuyor. Korunması gereken dönem ekleri hoyratça yok edilmiş. Onarımda korunması gereken ekler hasar görmüş. Bu yapının tarihi kimliğine uygun bir restorasyon görmedim.”

Koruma Bölge Kurulu onaylı

Sur-u Sultani restorasyonu 3 etap olarak planlandı. 1. Etabın Projelerinin temini için 21 Şubat 2014’teki sözleşmeyle başlatılan proje çalışmalarının 8 Haziran 2015’e; 2. Etap için 12 Şubat 2014’te başlatılan proje çalışmalarının 16 Temmuz 2015’te ve 3. Etap için 7 Ocak 2014’te başlatılan proje çalışmalarının 8 Haziran 2015 tarihinde tamamlanması planlanmıştı. Ancak ödenek sıkıntısı nedeniyle proje belirlenen tarihlerde bitirilemedi. İstanbul 4 Numaralı Koruma Bölge Kurulu tarafından onaylanan projenin 2. Etap çalışmalarını ABMA İnşaat yürütüyor.

Mert İnan - Milliyet