Van'ın Başkale ilçesinde yürütülen bilimsel çalışmalarda tespit edilen yeni bitki türü "pastinaca vanensis/Van keşiri" adıyla tescillendi.
Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Botanik Ana Bilim Dalı Dr. Öğretim Üyesi İbrahim Demir, Bayburt Üniversitesi Dr. Öğretim Üyesi Abdurrahman Sefalı ve Bingöl Üniversitesi Dr. Öğretim Üyesi Yakup Yapar, yeni tür bitkileri tespit etmek amacıyla Başkale'deki İspiriz Dağı'nda geçen yıl çalışma başlattı.
Bölgeden topladıkları bitki örneklerini inceleyen akademisyenler, maydanozgiller familyasında yer alan yeni bir bitki türünü fark etti.
"Pastinaca vanensis/Van Keşiri" adını verdikleri bitkiyle ilgili hazırladıkları makale uluslararası geçerliliği olan Phytotaxsa isimli bilimsel dergide yayımlanan akademisyenler, Van'daki endemik türü bilim dünyasına kazandırdı.
Demir, bölgenin bitki biyoçeşitliliği, tıbbi aromatik ve bal bitkileriyle ilgili çalışmalarının bulunduğunu söyledi.
Geçen yıl temmuz ayında Van'ın Başkale ilçesi sınırlarındaki 2 bin 700 rakımlı İspiriz Dağı'na botanik gezi düzenlediklerini anlatan Demir, "Gezide rastladığımız bu bitki dikkatimizi çekti. Aldığımız örnekler, taksonomik ve literatür çalışmasından sonra bitkinin yeni bir kayıt olduğunu tespit ettik. Makalemiz, önemli ve prestijli bitki dergisi Phytotaxsa'da yayımlandı. Bitki, bilim dünyasında yeni bir türü olarak kayıtlara geçti." diye konuştu.
Maydanozgiller familyasından bir tür olan bitkinin, tıbbi ve aromatik bakımdan zengin bileşiklere sahip "pastinaca (keşir)" denilen grupta yer aldığını anlatan Demir, dünyada Asya ve Avrupa'da yayılış gösteren "pastinaca" cinsine ait 14 türden 8'inin Türkiye'de bulunduğu ve bu türlerin 5'inin endemik olduğu bilgisini verdi.
Bitkiyi Van'da tespit ettikleri için "pastinaca vanensis/Van keşiri" adını verdiklerini anlatan Demir, şunları kaydetti:
"Bölgemiz ve ülkemiz zengin bitki çeşitliliğine sahip. Her gün yeni türler tanımlanıyor. Türkiye'de yaklaşık 10 binin üzerinde bitki türü bulunuyor ve bunların neredeyse üçte biri endemik. Botanikçiler olarak yeni türleri tanımladığımızda seviniyoruz ancak bunların korunması gerekiyor. Bu konuda kurumlara ve vatandaşlarımıza görev düşüyor. Bilimsel olarak tanımamız yetmiyor. Bunları gelecek kuşaklara aktarmamız çok önemli. Çalışmalarımızda bize kolaylık sağlayan Van Valiliğine ve Başkale Kaymakamlığına teşekkür ediyorum. Bitlis başta olmak üzere bölgede botanik çalışmalarına devam edeceğiz."
Demir, Van Keşiri'nin yeni tespit edilen bir tür olduğu için kullanım alanları ve tıbbi özelliklerinin yapılacak bilimsel incelemeler sonucu ortaya çıkacağını sözlerine ekledi.
AA Şener Toktaş