Van Gölü zeminindeki araştırmalarda Selçuklu dönemine ait mezar taşlarının kullanıldığı iskele bulundu

VAN: Van Gölü'ndeki araştırmaları sırasında binlerce yıllık mercanların yerini tespit eden su altı görüntüleme yönetmeni Tahsin Ceylan'ın son keşfi Selçuklu dönemine ait mezar taşlarından yapılmış iskele oldu.

Ceylan, Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Su Ürünleri Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mustafa Sarı ve dalış eğitmeni Murat Kulakaç ile Gevaş ilçesindeki iskele civarında gerçekleştirdiği dalış sırasında, sular altında kalan iskele tespit etti.

Yapılan incelemelerde, iskelenin, Van-Bitlis yolunun güneyindeki Selçuklu mezarlığından sökülen Arapça yazılı mezar taşlarından oluştuğu belirlendi.

Ceylan, gazetecilere yaptığı açıklamada, yıllardır Van Gölü'nün orijinal ekosistemini su altından incelemek, inci kefalinin yaşamını görüntülemek, dünyanın en büyük mikrobiyalitlerini kayda almak ve su altında kalan tarihi yapıları belirlemek amacıyla dalış gerçekleştirdiğini söyledi.

Van Gölü'nde canavar olduğu iddialarını araştırmak üzere 1994 yılında kente geldiğini anımsatan Ceylan, o dönem yaptıkları araştırmalarda tarihi kalıntılara rastladıklarını kaydetti.

"Burası benzeri olmayan bir coğrafya"

Cihazları teknolojik açıdan yetersiz olduğu için kalıntıları kayıt altına alamadığını ifade eden Ceylan, şöyle devam etti:

"Tarihi kalıntılarının yerini uzun süre kimseyle paylaşmadım. Daha sonra bu konuyu müze müdürüyle paylaştım ama insanlar orayı yağmalarlar diye hep gizli tuttum. Aradan baya zaman geçti ve önceki gün ilçedeki etkinlik sırasında konuyu belediye başkanıma anlattım. Başkanımız yeri bildiğini söyleyince burada dalış gerçekleştirdik. Su altındaki kalıntıları bir kez daha fotoğrafladık. Burayı keşfederek Van'a bir katkı sağladığımızı düşünüyorum. İnanın bundan sonra birçok su altı fotoğrafçısı buraya gelmek isteyecektir çünkü Van Gölü yaşayan bir organizma. Burası benzeri olmayan bir coğrafya ve benzeri olmayan bir sürü yapı da mevcut."

"Dalışta inanılmaz bir üzüntü duyduk"

Yapılan dalışa eşlik eden YYÜ Su Ürünleri Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mustafa Sarı ise Van Gölü'nün eşsiz bir ekosisteme sahip olduğunu vurgulayarak, "2010 yılından beri süreli dalış yapıyoruz ama tarihi kalıntıların yerini bulamıyorduk. Son dalışımızda gördük ki aşağısı inanılmaz. Selçuklu mezarlığındaki taşlar, aynı motiflerle beraber getirilip burada iskele yapılmış. İskelenin üzeri mezar taşlarıyla oluşturulmuş. Dalışta inanılmaz bir üzüntü duyduk. Bir tarih, yani mezar taşları orada iskele yapılmış. Bu mezar taşları kime ait olursa olsun, bu kültür kime ait olursa olsun bizim buna saygımız var. Bir mezar taşı yerinden sökülüp böyle bir şeye maruz kalmamalı. İnşallah belediye başkanımız Kültür Bakanlığı ile irtibata geçerek buranın korunmasını sağlayacaktır." diye konuştu.

"Mezar taşlarıyla ilgili çalışma başlatıldı"

Gevaş Belediye Başkanı Sinan Hakan ise dalış esnasında inanılmaz görüntüler yakaladıklarını dile getirerek, Selçuklu mezarlığındaki mezar taşlarının sökülüp iskele yapımında kullanıldığına dikkati çekti.

Mezar taşlarının "hoyrat ve bağnaz" bir şekilde yerinden sökülerek iskeleye getirildiğini aktaran Hakan, "Mezar taşlarının her biri tarihi bir vesika ve bir sanat eseridir. Kültürümüzün bize bıraktığı en önemli hazinedir. Bu önemli bir keşiftir. Bununla ilgili bir çalışma başlattık. Ya mezar taşlarının eski yerine naklini yapacağız ya da burayı su altı müzesi şeklinde tasarlayacağız. Burayı dalış turizmine kazandırmamız gerekiyor. Yani şerden bir hayır çalışması yürüteceğiz. Bunun yaparsak kültürel değerlere olan algıda da bir ilerleme sağlarız." ifadelerini kullandı.

Hakan ve beraberindeki ekip, daha sonra Selçuklu mezarlığını ziyaret ederek dua etti. 

AA Mesut Varol