Anadolu'daki ahşap direkli camilerin en büyüğü ve orijinali olan Konya'nın Beyşehir ilçesindeki Selçuklu mirası Eşrefoğlu Camisi'nin UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'nden kalıcı listeye girmesi için yürütülen çalışmalarda sona gelindi

Konya'nın Beyşehir ilçesindeki tarihi Eşrefoğlu Cami ve Külliyesi'nin, UNESCO'nun Dünya Miras Geçici Listesi'nden kalıcı listeye girmesi yönünde yürütülen çalışmaların tamamlanmak üzere olduğu bildirildi.

Anadolu'daki ahşap direkli camilerin en büyüğü ve orijinali olan Eşrefoğlu Cami, anıtsal taç kapısı, mihrap ve minberi, üstün ahşap ve çini işçiliği ile Selçuklu mimarisinin en güzel örnekleri arasında gösteriliyor.

Eşrefoğlu Süleyman Bey tarafından 1296-1299 yıllarında yaptırıldığı için bu isimle anılan cami, inanılmaz incelikte geometrik şekiller ve bitkisel bezemelerle kaplı minberi, renkli kalem işi süslemelere sahip tavanı ve konsollardaki kök boyalı motifleri ile dikkati çekiyor.

Birisi taç kapısı ve iki tahliye kapısı olmak üzere 3 kapısı, 35 penceresi olan camide 47 ahşap direk, tavanında ise 480 adet tali kiriş bulunuyor.

Beyşehir Gölü'nün karşı tarafındaki Anamas Dağları'ndan getirilen sedir ağaçlarının 5-6 ay gölde ıslatılıp, fırınlanmasının ardından adeta betonlaşmasıyla elde edilen sütun ve kirişler, bu sayede ilk günden beri hiç değiştirilmeden camiyi ayakta tutuyor.

- Camideki çukurun sırrı

Ortasında yer alan "karlık" denilen havuza çatıdaki karların doldurulmasıyla ortamın nemlendirildiği ve bu sayede sütunların çatlayıp kurumasının engellendiği 719 yıllık cami, bu özelliği ile diğer camilerden ayrılıyor.

Damdaki karın, açık alandan aşağıdaki havuza kürenmesiyle oluşan nem dengesinin, sedir sütunların uzun süre ayakta kalmasını sağladığı camide, bu havuza günümüzde kar doldurulmuyor.

Ancak tavana yapılan kumandalı sistemle cami yine havalandırılıyor. Geçmişte, biriken kar ve buzun halka da dağıtıldığı havuzun, ayrıca camiyi serin tutarak, klima görevini de yerine getirdiği belirtiliyor.

İlk girişte insanı etkileyen anıtsal taç kapısı, üstün ahşap ve çini işçiliğiyle Selçuklu mimarisinin en güzel örneklerinden Eşrefoğlu Cami, yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağında yer alıyor.

Çivi ve tutkal kullanılmadan yapılmış eşsiz minberi, tamamı çini kaplama mihrabı ile dikkati çeken cami, ziyarete gelenlerde hayranlık uyandırıyor.

- "Eşrefoğlu Camisi'ni asıl listeye aldırtacağız"

Selçuk Üniversitesi (SÜ) Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Dr. Öğr. Üyesi ve Eşrefoğlu Cami Alan Yönetimi Başkanı Yaşar Erdemir, caminin UNESCO'nun geçici ön listesine alınmadan önce Kültür ve Turizm Bakanlığınca çalışma yapıldığını belirtti.

Bu kapsamda UNESCO temsilcilerinin Konya'ya geldiğini aktaran Erdemir, şunları kaydetti:

"Eşrefoğlu Cami ve Külliyesi'ni çok beğenmişlerdi. 'Bunu destekleyecek çalışmaların da olması lazım' dediler. Bunlar, Eşrefoğlu Camisi'nin tanıtımı için bir kitap hazırlanıp yabancı dillere çevrilerek dünya sanat kamuoyuna tanıtılması gerekiyordu. Ayrıca çevrede böyle bir eseri destekleyen başka eserlerin varlığı çok önemli. Yaptığımız çalışmalar neticesinde hem Eşrefoğlu Camisi'ni hem de yörede bulunan diğer camileri iki ciltlik eseri yayımlayacağız. İnşallah yıl sonuna kadar bunu bitireceğiz. Önümüzdeki yıl UNESCO heyetinin isteği doğrultusunda bunları tamamlayıp dünya kamuoyuna tanıtacağız. Eşrefoğlu Külliyesi, UNESCO talepleri doğrultusunda yeniden yapılandırılmaya başlandı. Bu konuda çok ciddi yol aldık. İnşallah önümüzdeki zaman içerisinde UNESCO'nun taleplerini yerine getirerek Eşrefoğlu Camisi'ni asıl listeye aldırtacağız. UNESCO'nun kültür mirası listesine alınmasında epeyce yol katedildiğini söyleyebiliriz. İlerleyen zamanda asıl listeye alınmasıyla ilgili umutlarımız arttı. Zaman vermek zor ama epeyce yol aldığımızı söyleyebiliriz."
 

Abdullah Doğan - Anıl Kuyu - AA