Zihgir nedir, okçu Yüzüğüne ne denilir?

Zihgir (Zingir, zehgir, şast, Farsça engüştvane ve Arapça  küştiban da denilmektedir) ; Okçuların yayı çekerken sağ ellerinin baş parmaklarına incinmemesi için taktıkları ilk dönemlerde kemikten daha sonra metalden yapılan halka şeklindeki yüzüğün adıdır. Okçu yüzüğü ve atış yüzüğü olarak da tanımlanmaktadır. 

Türk, Moğol, Kore, Pers, Bizans okçuluk geleneklerinde birbirinden kolay ayırt edilemeyecek kadar benzer yapıda zihgirler görülür. Yine de zihgirin yapısal özellikleri, kültüre ve muhtemelen atış tekniğine göre
değişiklikler göstermektedir. Zihgir; damak veya kaş, kulak ve eşik olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Zihgirin parmak üzerine binen uzunca yerine damak veya kaş; iç tarafına yapıştırılan deri parçasına kulak; kiriş takılan iç kenarına ise eşik adı verilmektedir

Zihgirin asli görevi, yayın kirişine takılarak kirişin kolay çekilmesini sağlamak ve parmak dibini yaralanmalardan korumaktır. 

Zihgirin kısa yayların çekilmesi için geliştirildiği de savunulmaktadır.  Asya ve Ortadoğu okçuluğunu Batılı okçuluk ekollerinden ayıran en önemli özellik, yay çilesinin başparmakla çekilip bırakılmasıdır. Bu tekniğe göre yay çilesi çekilirken el mandal olarak adlandırılan özel bir biçimde kapatılır. Oku gezledikten sonra çileyi başparmak boğumuna yerleştirerek, işaret parmağını başparmak tırnağı üzerine kapatmaya mandal denilmektedir. Mandalda veya çekiş ve atış sırasında çilenin kontrolü zihgirsiz olarak çok daha hassas yapılmaktadır. Ancak zihgirsiz atış yapmak parmakta yaralanmalara ve nasırlanmaya yol açmaktadır. Zihgir,
parmağı çilenin baskısından korurken, atış balistiğine olumlu etki yapmaktadır. Atıcının parmağına uygun zihgir yapmak ise ustalık isteyen bir iştir. Zihgirin genişliği parmağa rahat bir şekilde girecek kadar olmalıdır. Dar olması parmağın boğulmasına, bol olması ise kirişin parmak boğumu ile eşik arasına sıkışık olmasına neden olmaktadır. Zihgir yapımının uzmanlık gerektirdiği okçu ve yaycı esnafın dışında kendilerine ait bir esnaf loncalarının bulunmasından da anlaşılmaktadır...

Okçulukta, ok ve yay dışında, kullanımı kolaylaştırmak ve güvenliği artırmak için kullanılan yardımcı araçlardan zihgir aynı zamanda değerli taşlarla süslenen bir takı olarak önemli donatılar arasında günümüze kadar gelmiştir. 

Atış yapılan elin başparmağa takılır ve kirişin kolay çekilmesine yardımcı olduğu gibi, parmağı korumayı da amaçlamaktadır. Okçu yüzüğünün parmağa binen kısma damak veya kaş, iç tarafına yapıştırılan deri parçasına kulak, kiriş takılan iç kenarına ise eşik denilmekterdir.

Zihgir (şast), ok atarken işaret parmağının ilk boğumu, başparmak tırnağı üzerine konulur; parmakların bu
şekli eski Arap parmak hesabında 60 sayısının karşılığıdır ve zihgirin diğer isimlerinden şast, Farsça’da 60 demektir.

Okçular, zihgiri aynı zamanda bir tılsım gibi görürü ve mecburi haller dışında çıkartmamaya gayret ederlerdi.